“Sakla samanı, gelir zamanı” atasözü, geleceğe hazırlık yapmanın ve ihtiyatlı davranmanın önemini vurgulayan, Türk halkının ekonomik ve kültürel bilincini yansıtan güçlü bir öğüttür. Bu atasözüyle ilgili en bilinen anlatılardan biri, Karaman’ın Ayrancı ilçesindeki Atlas Hanı efsanesidir. Efsaneye göre, yaşlı bir kadın bolluk döneminde samanları biriktirir, sonra kıtlık ve zorluk günleri geldiğinde biriktirdiği samanları satarak elde ettiği gelirle bir han inşa ettirir. Kadının efsanede geçen “Sakladım sarı samanı, geldi zamanı, satıp parasıyla yaptırdım Atlas Hanı” sözleriyle, bu atasözünün kaynağının da Atlas Hanı olduğuna inanılır.
Bu atasözü, ekonomik anlamda da önemli bir ders içerir. Tarım toplumlarında, bereketli zamanlarda yapılan birikimlerin, zor dönemlerde hayatta kalmayı sağladığı düşünülmüştür. Saman gibi sıradan görünen şeylerin bile zamanı geldiğinde kıymetli hale gelebileceğini ifade eden atasözü, büyük küçük demeden her türlü birikimin, ihtiyaç anında değer kazanabileceğine işaret eder.
Ayrıca, bu atasözü, sadece maddi değil manevi birikimleri de işaret eder. Bazen küçük görülen bilgi, yetenek veya tecrübeler bile bir gün beklenmedik bir yarar sağlayabilir. Bu yönüyle, “Sakla samanı, gelir zamanı” atasözü, günlük hayatta kıymeti fark edilmeyen detayların bile zamanla çok değerli hale gelebileceğini anlatır.
Türk kültüründe derin bir yer etmiş olan bu atasözü, aynı zamanda toplumun zorlu koşullara karşı tedbir alma alışkanlığını ve iktisadi bilincini yansıtır. Zor zamanlarda dayanıklı olabilmek için, bolluk dönemlerinde dikkatli ve birikimci bir tavır takınmak gerektiğine dikkat çeker. Her küçük detayın ileride bir katkı sağlayabileceğini ve her şeyin zamanında değer kazanacağını öğütler.
Özetle, “Sakla samanı, gelir zamanı“, geleceği düşünerek hareket etmenin ve sabırlı davranmanın getireceği faydaları ifade eden, nesilden nesile aktarılan bir Türk bilgelik sözü olarak toplum hafızasında sağlam bir yer edinmiştir.
Kerim Yarınıneli@KerimUsta.com
Bir yanıt yazın