Nobel Fizik Ödülleri Listesi

Nobel Fizik Ödülleri Listesi

• 1901- Wilhelm Röntgen(Sonrasında kendi adıyla anılan x ışınlarının bulunmasında gösterdiği başarılı çalışmalarından dolayı)
• 1902- Hendrik Lorentz ve Pieter Zeeman(Manyetizmanın radyasyon olgusu üzerindeki etkileri hakkında gösterdikleri başarılı çalışmalarından dolayı)
• 1903- Henri Becquerel(Doğal radyoaktivitenin keşfinden dolayı) Pierre Curie ve  Marie Curie (Profesör henri becquerel tarafından keşfedilen radyasyon olgusunun üzerine birlikte gerçekleştirdikleri araştırmalardan dolayı)
• 1904- John William Strutt(Önemli gazların yoğunluklarını araştırmasından çalışmalarla bağlantılı olarak argonun keşfinden dolayı)
• 1905- Philipp Lenard(Katot ışınları üzerine yaptığı çalışmadan dolayı)
• 1906- J.J. Thomson(Gazlardaki elektrik iletkenliğine dair yaptığı teorik deneysel araştırmalarından dolayı)
• 1907- Albert Michelson(Optik kesinlik aletleri aletleri kullanarak gerçekleştirdiği spektroskopik ve metrolojik araştırmalarından dolayı)
• 1908- Gabriel Lippmann(Girişim olgusuna dayanan yöntemle fotoğrafik şekilde renkleri yeniden üretmeyi başarmasından dolayı)
• 1909- Guglielmo Marconi ve Ferdinand Braun(Kablosuz telegrafın geliştirilmesine olan katkılarından dolayı)
• 1910- Johannes Diderik Waals( Sıvılar için hâl denklemi üzerine çalışmalarından dolayı)
• 1911- Wilhelm Wien(Radyasyonu kanunları ilgili bulgularından dolayı)
• 1912- Gustaf Dalén(Deniz fenerleri ve şamandıraların aydınlatılmasında kullanılan gaz akümülatörleri ile beraber kullanılan otomatik vanaları keşfinden dolayı)
• 1913- Heike Kamerlingh Onnes(Sıvı helyum gibi çeşitli şeyin üretimini mümkün kılan maddelerin düşük sıcaklıklardaki özelliklerine dair yaptığı araştırmalardan dolayı)
• 1914- Max Von Laue(Işınlarının kristaller tarafından kırılmasını keşfetmesinden dolayı)
• 1915- William Bragg ve Lawrence Bragg(Kristal yapının yapısının ışınları yardımıyla analiz etmelerindeki çalışmalarından dolayı)
• 1916-Ödül verilmedi
• 1917- Charles Glover Barkla(Kimyasal elementlerdeki karakteristik röntgen radyasyonunu keşfinden dolayı)
• 1918- Max Planck(Enerji kuantasını keşfiyle birlikte fiziğe sağladığı ilerlemelerden dolayı)
• 1919- Johannes Stark(Kanal ışınlarındaki doppler etkisini ve elektrik alanlarındaki spektrum çizgilerinin ayrılmasını keşfinden dolayı)
• 1920- Charles Édouard Guillaume(Çeliknikel alaşımlarındaki anomallikleri bularak fizikte hassas ölçüm yapılmasına sağladığı katkılarından dolayı)
• 1921- Albert Einstein(Özellikle fotoelektrik etkisi kanununu keşfi olmak üzere teorik fiziğe olan katkılarından dolayı)
• 1922- Niels Bohr(Atomların yapısına yaydıkları radyosyona dair yaptığı araştırmalardan dolayı)
• 1923- Robert Millikan(Elektrikteki temel yük ile fotoelektrik etki üzerine yaptığı çalışmalardan dolayı)
• 1924- Manne Siegbahn(Işını spektroskopisine dair buluşları araştırmalarından dolayı)
• 1925- James Franck ve Gustav Hertz(Elektronun atom üzerine olan etkisini yöneten kanunların keşfinden dolayı)
• 1926- Jean Perrin(Maddenin süreksiz yapısına dair çalışmalarından özellikle çökelme dengesini keşfinden dolayı)
• 1927- Arthur Compton(Kendi adıyla adlandırılan etkiyi keşfinden dolayı) Charles Wilson(Elektrik yüklü parçacıkların yollarını buharı yoğunlaştırarak görülebilir yaptığı yöntemden dolayı)
• 1928- Owen Richardson(Termiyonik olguya dair çalışmalarından özellikle kendi adına adlandırılan kanunun keşfinden dolayı)
• 1929- Louis Broglie(Elektronların dalga özelliğini keşfinden dolayı)
• 1930- C.V. Raman (Işığın saçılması üstüne yaptığı çalışmalarından kendi verilen etkiyi keşfinden dolayı)
• 1931-< Ödül verilmedi
• 1932- Werner Heisenberg(Kuantum mekaniğini yaratması sayede hidrojenin allotropik türlerinin keşfi gibi birçok dair çalışmaya öncülük etmesinden dolayı)
• 1933- Erwin Schrödinger ve Paul Dirac(Atom teorisine daair yeni yaratıcı buluşlarından dolayı)
• 1934- <Ödül verilmedi
• 1935- James Chadwick(Nötronu keşfinden dolayı)
• 1936- Victor Hess(Kozmik radyasyonu keşfinden dolayı) Carl David(Pozitronu keşfinden dolayı)
• 1937- Clinton Davisson ve George Thomson(Elektronların kristaller tarafından kırınımlarının deneysel olarak keşfinden dolayı)
• 1938- Enrico Fermi(Nötron irradyasyonundan dolayı oluşan yeni radyoaktif elementlerin varlıklarının gösterilmesi yavaş nötronlar tarafından oluşturulan nükleer reaksiyonların keşfinden dolayı)
• 1939- Ernest Lawrence(Siklotronun keşfi geliştirmesi bununla elde ettiği sonuçlardan özellikle yapay radyoaktif elementler üzerine olan sonuçlardan dolayı)
• 1940- <(Dünya savaşı nedeniyle Ödül verilmedi)
• 1941- <(Dünya savaşı nedeniyle Ödül verilmedi)
• 1942- <(Dünya savaşı nedeniyle Ödül verilmedi)
• 1943-Otto Stern(Moleküler ışın yönteminin gelişimine yaptığı katkılar ve protonun manyetik momentini keşfinden dolayı)
• 1944- Isidor Isaac Rabi(Atom çekirdeğinin manyetik özellikleri kayıt etmek için geliştirdiği rezonans yönteminden dolayı)
• 1945- Wolfgang Pauli(Pauli ilkesi de denilen dışarlama ilkesi’ni keşfinden dolayı)
• 1946- Percy Bridgman(İcat ettiği yüksek basınç üretebilen aygıtı burada yüksek basınç fiziği alanında dair yaptığı keşiflerden dolayı)
• 1947- Edward Appleton(Atmosfer fiziği üzerine yaptığı araştırmalardan özellikle daha sonradan appleton katmanı olarak adlandırılan katmanın keşfinden dolayı)
• 1948- Patrick Blackett(Wilson buhar odası yönteminin geliştirmesi bunun sayesinde nükleer fizik ve kozmik radyasyon alanlarındaki keşiflerinden dolayı)
• 1949- Hideki Yukava(Nükleer kuvvetler üzerine yaptığı teorik çalışmalarına dayanarak mezonların varlığına dair tahmininden dolayı)
• 1950- Powell(Nükleer süreçleri incelemek için fotoğrafik yöntem geliştirmesi yöntemi kullanarak mezonlara dair keşiflerinden dolayı)
• 1951- John Cockcroft ve Ernest Walton(Yapay olarak hızlandırılmış atom parçacıkları kullanılarak atom çekirdeğinin dönüştürülmesindeki öncü çalışmalarından dolayı)
• 1952- Felix Bloch ve Edward Purcell(Nükleer manyetik duyarlılık üzerine geliştirdikleri yeni yöntemler yöntemleri kullanarak yaptıkları keşiflerden dolayı)
• 1953- Frits Zernike(Karşıtlığı yönteminin gösterimi özellikle faz kontrast mikroskobunun icatından dolayı)
• 1954- Max Born(Kuantum mekaniği üzerine yaptığı temel araştırmalar özellikle de dalga fonksiyonunun istatistiksel izahından dolayı) Walther Bothe(Geliştirdiği tesadüf yöntemi ve yöntemle yaptığı buluşlardan dolayı)
• 1955- Willis Lamb (Hidrojen spektrumunun ince yapısına dair keşiflerinden dolayı) Polykarp Kusch(Elektronun manyetik momentine dair yaptığı hassas tespitlerinden dolayı)
• 1956- John Bardeen, Walter Brattain ve  William Shockley(Yarı iletkenlere dair çalışmaları ve transistör etkisini keşiflerinden dolayı)
• 1957- Tsung-dao Lee ve Chen Ning Yang(Temel parçacıklara dair önemli keşiflerin gerçekleşmesine açan ilerleyen dönemlerde parite kanunları olarak adlandırılan alanda yaptıkları kapsamlı araştırmalarından dolayı)
• 1958- Pavel Çerenkov, İlya Frank ve İgor Tamm(Çerenkov etkisini keşifleri izah etmelerinden dolayı)
• 1959- Emilio Segrè ve Owen Chamberlain(Antiprotonu keşiflerinden dolayı)
• 1960- Donald Glaser(Kabarcık odasını keşfinden dolayı)
• 1961- Robert Hofstadter(Atom çekirdeğindeki elektron saçılması ile ilgili yaptığı öncü çalışmaları çalışmalarla nükleonların yapılarına dair keşifler yapmasından dolayı) Rudolf Mössbauer(Gama radyasyonunun rezonans emilimi ilgili yaptığı çalışmalar konuyla alakalı olarak kendi adını taşıyan etkiyi keşfinden dolayı)
• 1962- Lev Landau(Yoğun madde özellikle sıvı helyum ilgili öncü teorilerinden dolayı)
• 1963- Eugene Wigner(Atom çekirdeği teorisi temel parçacıklara katkıları özellikle temel simetri ilkelerinin keşfi ilkeye dair uygulamalarından dolayı) Maria Goeppert Mayer ve Hans Jensen(Çekirdek kabuğu yapısına dair keşiflerinden dolayı)
• 1964- Nikolay Basov, Aleksandr Prohorov ve Charles Townes(Osilatörler ve mazerlazer ilkesine dayanan amplifikatörlerin yapımına açan kuantum elektroniği alanında yaptıkları temel çalışmalardan dolayı)
• 1965- Richard Feynman, Julian Schwinger ve Siniçiro Tomonaga(Kuantum elektrodinamiği ile ilgili yaptıkları temel çalışmalar çalışmaların temel parçacık fiziğinde yaratığı derin etkilerden dolayı)
• 1966- Alfred Kastler(Atomlardaki hertz rezonansını incelemek için optik yöntemler keşfettiği geliştirdiğinden dolayı)
• 1967- Hans Bethe(Nükleer reaksiyonlar teorisine yaptığı katkılar özellikle de yıldızlardaki enerji üretimine dair keşiflerinden dolayı)
• 1968- Luis Alvarez(Temel parçacık fiziğine olan belirleyici katkılarından özellikle hidrojen kabarcık odası veri analizini kendi geliştirdiği teknikle kullanarak sayıda rezonans durumunu keşfinden dolayı)
• 1969- Murray Gell-Mann(Temel parçacıklar temel parçacıkların etkileşimlerini sınıflandırmaya yönelik katkılarından keşiflerinden dolayı)
• 1970- Hannes Alfvén(Manyetik hidrodinamik ile ilgili temel çalışmaları keşifleri ile plazma fiziğinin çeşitli alanlarındaki yararlı çalışmalarından dolayı) Louis Néel(Katı fiziğinde önemli uygulamalara açan antiferromanyetizma ve ferrimanyetizmaya dair çalışmaları keşiflerinden dolayı)
• 1971- Dennis Gabor(Holografik yöntemi icat etmesi geliştirmesinden dolayı)
• 1972(Genellikle bcs teorisi denen ortaklaşa geliştirdikleri süperiletkenlik teorisinden dolayı)
• 1973- Leo Esaki ve Ivar Giaever(Sırasıyla yarı iletkenler süperiletkenlerdeki tünelleme olgusuna dair deneysel keşiflerinden dolayı) Brian Josephson(Genel olarak josephson etkisi olarak bilinen tünel engelin içindeki süperakımın özelliklerini teorik olarak öngörmesinden dolayı)
• 1974- Martin Ryle ve Antony Hewish(Radyo astrofizik alanındaki öncül çalışmalarından dolayı ryle’a özellikle açıklık sentezi tekniğinde olmak üzere yaptığı gözlem icatlardan hewish’e ise pulsarların bulunması için oynadığı etkin rolünden dolayı)
• 1975- Aage Niels Bohr, Ben R. Mottelson ve James Rainwater(Atom çekirdeğindeki toplu hareket parçacık hareketi ilişkiyi keşifleri ilişkiye dayanarak atom çekirdeğinin yapısı hakkındaki teoriyi geliştirmelerinden dolayı)
• 1976- Burton Richter ve Samuel Ting(Yeni tür ağır temel parçacığın keşfinde gösterdikleri öncül çalışmalardan dolayı)
• 1977- Philip Anderson, Nevill Mott ve  John Vleck(Manyetik düzensiz sistemlerin elktronik yapılarına dair temel teorik araştırmalarından dolayı)
• 1978- Pyotr Kapitsa(Düşük sıcaklık fiziği alanındaki basit icatları keşiflerinden dolayı) Arno Penzias ve Robert Wilson (Kozmik mikrodalga arka plan radyasyonunu keşiflerinden dolayı)
• 1979- Sheldon Glashow, Muhammed Abdüsselam ve Steven Weinberg(Zayıf nötr akım da dahil olmak üzere temel parçacılar arasındaki birleştirilmiş zayıf elektromanyetik etkileşim teorisine olan dair katkılarından dolayı)
• 1980- James Cronin ve Val Fitch(Nötr mezonunlarının bozunurken gösterdikleri temel simetri ilkelerine aykırılığı keşiflerinden dolayı)
• 1981- Nicolaas Bloembergen ve Arthur Schawlow(Lazer spektroskopinin gelişiminde gösterdikleri katkılardan dolayı) Kai Siegbahn(Yüksek çözünürlüklü elektron spektroskopisinin gelişiminde gösterdiği katkılardan dolayı)
• 1982- Kenneth Wilson(Değişimleri ile ilgili kritik olgu teorisinden dolayı)
• 1983- Subrahmanyan Chandrasekhar(Yıldızların yapısı ve evriminin fiziksel süreci üzerine yaptığı teorik çalışmalarından dolayı) William Fowler(Evrendeki kimyasal elementlerin oluşumundaki nükleer reaksiyonların önemi üzerine yaptığı teorik deneysel çalışmalarından dolayı)
• 1984- Carlo Rubbia ve Simon Meer(Zayıf etkileşimdeki aktarımı sağlayan w parçacıkları alanının keşfine açan büyük projeye yaptıkları önemli katkılardan dolayı)
• 1985- Klaus Klitzing(Kuantum hall etkisini keşfinden dolayı)
• 1986- Ernst Ruska(Elektron optiğindeki temel çalışmaları ilk elektron mikroskobunu tasarlamasından dolayı) Gerd Binnig ve Heinrich Rohrer(Taramalı tünelleme mikroskobu tasarımlarından dolayı)
• 1987- Georg Bednorz ve Alex Müller(Seramik malzemelerdeki çığır açan süperiletkenlik buluşlarından dolayı)
• 1988- Leon Lederman, Melvin Schwartz ve Jack Steinberger(Nötrino ışın yöntemi ve müon nötrinosunu keşfederek leptonların ikili yapısını göstermelerinden dolayı)
• 1989- Norman Ramsey(Ayrık salınım alanları yönteminin keşfi bunun hidrojen mazeri ile diğer atom saatlerinde kullanılmasından dolayı) Hans Dehmelt ve Wolfgang Paul(İyon tuzağı tekniğini geliştirmelerinden dolayı)
• 1990- Jerome Friedman, Henry Kendall ve Richard Taylor(Parçacık fiziğindeki kuark modelinin geliştirilmesinde hayati önemi olan protonlar nötronlarının üzerindeki elektronların derin inelastik saçılması ile ilgili öncülük eden araştırmalarından dolayı)
• 1991- PierreGilles Gennes(Basit sistemlerdeki düzen olgusunun araştırılması için geliştirilen yöntemlerin maddenin daha karmaşık şekilleri özellikle de sıvı kristal ve polimerler için uygulanabilirliğini keşfetmesinden dolayı)
• 1992- Georges Charpak(Parçacık dedektörlerinin özellikle de çok telli orantılı odanın keşfi geliştirmesiden dolayı)
• 1993- Russell Hulse ve Joseph Taylor(Kütleçekimi araştırmalarında yeni olasılıkların araştırılma şansını doğuran yeni tür pulsar keşfetmelerinden dolayı)
• 1994- Bertram Brockhouse (Nötron spektroskopisinin geliştirilmesi yoğunlaştırılmış maddelerdeki nötron saçılması tekniklerinin geliştirilmesine yaptığı öncü katkılardan dolayı) Clifford Shull(Nötron kırınımı tekniğinin geliştirilmesi yoğunlaştırılmış maddelerdeki nötron saçılması tekniklerinin geliştirilmesine yaptığı öncü katkılardan dolayı)
• 1995- Martin Perl(Leptonunun keşfi lepton fiziğine olan öncü deneysel katkılarından dolayı) Frederick Reines(Nötrinonun tespit edilmesi lepton fiziğine olan öncü deneysel katkılarından dolayı)
• 1996- David Lee, Douglas Osheroff ve Robert Richardson(Helyum’ün süperakışkanlığını keşiflerinden dolayı)
• 1997- Steven Chu, Claude CohenTannoudji ve William Phillips(Lazer ışığıyla atomların soğutulması yakalanmasına dair geliştirdikleri yöntemlerden dolayı)
• 1998- Robert Laughlin, Horst Störmer ve Daniel Tsui(Kesirli taşıyan uyarılmalar içeren yeni bir kuantum akışkanı biçiminin keşfinden dolayı)
• 1999- Gerard Hooft ve Martinus Veltman(Fizikteki elektrozayıf etkileşimlerin kuantum yapısını aydınlatmalarından dolayı)
• 2000- Jores Alfyorov ve Herbert Kroemer(Yüksek ve optoelektronikte kullanılan yarı iletken heteroyapısını geliştirmelerinden dolayı) Jack Kilby(Tümleşik devrenin icadındaki rolünden dolayı)
• 2001- Eric Cornell, Carl Wieman ve Wolfgang Ketterle(Alkali atomlarının oluşturduğu seyrek gazlardaki boseeinstein yoğunlaşmasındaki başarıları yoğunlaşmanın özellikleri ilgili temel çalışmalarından dolayı)
• 2002- Raymond Davis ve Masatoshi Koshiba(Özellikle kozmik nötrinoların tespiti olmak üzere astrofiziğe yaptıkları öncü katkılarından dolayı) Riccardo Giacconi(Kozmik ışını kaynaklarının keşfini sağlayan öncü astrofiziğe yaptığı öncü katkılarından dolayı)
• 2003- Aleksey Abrikosov, Vitali Ginzburg ve Anthony Leggett(Süperiletkenler teorisi süperakışkanlara yaptıkları öncü katkılardan dolayı)
• 2004- David Gross, David Politzer ve Frank Wilczek(Güçlü etkileşim teorisindeki asimptotik özgürlüğün keşfinden dolayı)
• 2005- Roy Glauber(Optik uyumluluğun kuantum teorisine olan katkılarından dolayı) John Hall ve Theodor W. Hänsch(Optik frekans tarağı dahil olmak üzere lazere dayalı hassas spektroskopiye olan katkılarından dolayı)
• 2006- John Mather ve George Smoot(Kozmik mikrodalga arka plan radyasyonunun siyah cisim şeklini ve anizotropisini keşfettiklerinden dolayı)
• 2007- Albert Fert ve Peter Grünberg(Manyetorezistansın keşfinden dolayı)
• 2008- Makoto Kobayashi ve Toshihide Maskawa(Doğadaki 3 kuark ailesinin varlığını öngören bozuk simetrinin kökenlerini keşiflerinden dolayı) Yoichiro Nambu(Atomaltı fizikteki kendiliğinden simetri kırılması mekanizmasını keşfinden dolayı)
• 2009- Charles Kao(Işığın optik iletişimde fiberlerle aktarılması konusundaki çığır açıcı başarılarından dolayı) Willard Boyle ve George Smith(Yarı iletken görüntüleme devresi olan yük bağlaşımlı aygıt sensörünü icat etmelerinden dolayı)
• 2010- Andre Geim ve Konstantin Novoselov(Boyutlu grafen malzemesine ilişkin çığır açan deneylerinden dolayı)
• 2011(Uzak süpernovaların incelenmesi sonucunda evrenin ivmelenerek genişlemesini keşiflerinden dolayı)
• 2012- Serge Haroche ve David Wineland(Tekil kuantum sistemlerinin manipülasyonu ölçülmesini sağlayan çığır açan deneysel yöntemlerinden dolayı)
• 2013- François Englert ve Peter Higgs(Atomaltı parçacıkların kütlesinin kökenine dair anlayışımıza katkıda bulunan yakın zamanda cern’in büyük hadron çarpıştırıcısı’nda atlas ve cms deneyleri tahmin edilen temel parçacığın keşfedilmesiyle teyit edilen mekanizmanın teorik keşfinden dolayı)
• 2014- Isamu Akasaki, Hiroshi Amano ve Shuji Nakamura(Parlak enerji tasarrufu sağlayan beyaz ışık kaynaklarının üretilmesine olanak sağlayan verimli mavi ışık yayan diotları keşiflerinden dolayı)
• 2015-Takaaki Kajita ve Arthur B. McDonald(Nötrinoların kütleye sahip olduklarını gösteren nötrino salınımlarını keşiflerinden dolayı)
• 2016- David Thouless, Duncan Haldane ve Michael Kosterlitz(Topolojik değişimleri ile maddenin topolojik hâlleri üzerine yaptıkları teorik keşiflerden dolayı)
• 2017- Rainer Weiss, Kip Thorne ve Barry Barish(Lıgo’da alan dedektörlere kütleçekimsel dalgaların gözlenmesine olan önemli katkılarından dolayı)
• 2018- Arthur Ashkin, Gérard Mourou ve Donna Strickland(Lazer fiziği alanındaki çığır açan icatlarından özellikle yüksek yoğunluklu ultra kısa optik darbeleri oluşturma yöntemlerinden dolayı)
• 2019- Jim Peebles(Fiziksel kozmolojideki teorik keşiflerinden dolayı) Michel Mayor ve Didier Queloz(Güneş benzeri bir yıldızın etrafında yörüngesi olan bir Güneş dışı gezegen keşfettiklerinden dolayı)
• 2020- Roger Penrose(Kara delik oluşumunun genel görelilik teorisinin sağlam öngörüsü olduğunu keşfetmesinden dolayı) Reinhard Genzel ve Andrea Ghez(Galaksimizin merkezindeki süper kütleli kompakt nesnenin keşfinden dolayı)

Hazırlayan: Kerim Yarınıneli

Kerimusta.com