Napolyon Hakkında Bilgiler
Aslında Fransa’da Napolyon adını taşıyan üç imparator yaşadı.
Napolyon I (1769-1821). Kendini Fransa imparatoru ilan eden ve 20 yıl boyunca tüm Avrupa kıtasına hükmeden Korsikalı I. Napolyon’un öyküsü yakın tarihin en önemli olaylarından biridir.
Napolyon Bonapart Batı Akdeniz’de Fransa’ya bağlı Korsika Adası’nın Ajaccio kentinde doğdu. Babası bir avukattı. Yoksul, ama soylu bir aileden geliyordu. Askerliğe ilgi duyan Napolyon, 15 yaşındayken ağabeyi Joseph’le birlikte Paris’te askeri bir okula yazıldı.
1789’da Fransız Devrimi sırasında ülkede büyük değişimler yaşanmaya başlandı . Bu sıralarda subay olan Napolyon, gelişmeleri yakından izliyordu. Napolyon kendini gösterme fırsatını ilk kez Fransa’nın İngiltere, İspanya ve Hollanda ile savaşa girdiği sırada yakaladı. Toulon’daki topçu birliğinin
komutanlığı ona verildi. Bu kent Fransa’nın güney kıyısında büyük bir deniz üssüydü. Napolyon’un askerleri Toulon’a çıkarma yapmış olan İngiliz ve İspanyollar’ı kentten sürdü. Bu başarısı üzerine 24 yaşındaki Napolyon tuğgeneralliğe yükseltildi ve Fransa’nın İtalya ordusunda topçu komutanlığına atandı. Ama dönemin kıskanç ve art niyetli bazı önderlerinin oyununa gelerek bir süre sonra komutanlık görevinden alındı. Daha sonra ordudan ayrılarak Paris’e yerleşen Napolyon, saatini ve kitaplarını satacak kadar yoksul düştü. Ama çok geçmeden kralcıların yönetime karşı başlattıkları bir ayaklanmayı bastırmak için 1795’te yeniden göreve çağrıldı. Napolyon iç savaşa neden olabilecek bu ayaklanmayı başarıyla bastırdı ve tümgeneral olarak iç güvenlik güçlerinin başına getirildi.
Napolyon. artık Paris’in siyasal ortamına girmişti. 1796’da İtalyan ordusu başkomutanlığına atandı. Soylu bir dul olan Josephine de Beauharnais ile evlendikten iki gün sonra İtalya’da Avusturyalılar ile savaşan Fransız ordularının başına geçmek üzere Nice’e gitti. Cesareti kırılmış-birlikleri büyük bir başarıyla toparladı, düzene soktu ve birkaç hafta içinde Avusturyalılara yenerek büyük bir zaferle Milano’ya girdi. Napolyon, 1797’de ordusuyla Avusturya’yı işgal etti ve Avusturyalılara Campo Formio Antlaşması’nı imzalamak zorunda bıraktı. Bu antlaşmayla Fransa, doğuda Ren Irmağı’na kadar olan bölgeyi topraklarına katıyor ve Belçika üzerinde denetim hakkı elde ediyordu. Napolyon, ülkesine bir kahraman olarak döndü.
Napolyon, 1798’de Mısır ve Suriye’de büyük bir Fransız imparatorluğu kurmak amacıyla Ortadoğu’ya yapacağı seferin hazırlıklarına başladı. Mısır ile giriştiği Piramitler Çarışması’ndâ büyük bir zafer kazandı. Ama Nil Savaşı’nda İngiliz Amiral Horatio Nelson’un tüm Fransız gemilerini yok etmesi tasarılarını bozdu.
Bu arada Osmanlı İmparatorluğu Fransa’ya savaş açmıştı. Ordusuyla Mısır’da yalnız kalan Napolyon, 1799’da Suriye üzerine yürüdü. Ama başarılı olamayarak Mısır’a geri döndü Fransız hükümetinin zor günler yaşadığını duyar duymaz ordusunu Mısır’da birakarak Paris’e geçti. Askeri önderlerin desteğini halktan sonra ordusuyla Fransız Parlamenfosu’na gözdağı vererek yönetimi ele geçirdi Yeni bir yönetim biçimi oluşturarak halk egemenliği yerine yasama, yürütme ve yargı gücünün en tepedeki üç kişinin e|inde toplandığı konsül yönetimini kurdu Yeni anayasa ıje birinci konsül o|an Napolyon, ülkenin gerçek yöneticjsi durumuna geldi
1800’de Avusturya’ya savaş açan Napolyon, Marengo Çarpışması’nda Avusturyalıları yendi ve İtalya’yı işgaj etti. 1802’de İngiltere ele geçirdiği tüm Fransız kolonilerini geri vermeyi kabul ederek Fransa i|e 1792’den bu yana ilk kez bir barış antlaşması imzaladı Fransa’da yasaları sad,e|eştirerek yeniden düzenledi Ülkenin parasal sorunlarına çözürn getirilmeye çalışıldı ve Fransa Merkez Bankası kuruldu Napolyon, Fransız pevrimi sırasında Katolik Kilisesi i|e bozulan ilişkileri düzeltti ve devleti laik pir yapıya kavuşturdu Devlet okulları açtı. Orduyu yeniden örgütleyerek güçlendirdi. En yararlı ve kalıcı çalışmalarını bu dönemde yaptı.
1802’de başarılarından güç alarak yaptırdığı halkoylaması sonucu ömür boyu konsül seçilen Napolyon 1804’te, imparatorluğunu ilan etti. Paris’te Nötre Dame Katedrali’nde yapılan görkemli bir törende karısı ile birlikte taç giydi. Sarayı, zenginliği ve debdebesiyle ünlendi. Napolyon, bilimsel buluşları ve güzel sanatları destekleme yönündeki çabalarını sürdürmekte de geri kalmadı. Ne var ki, 1803’te İngiltere ile barış sona erdi; Fransa’yı yıkıma uğratan ve Napolyon’un sonunu hazırlayan uzun savaşlar başladı. Bu savaşlar tarihte Napolyon Savaşları olarak anılır.
1809’da kendisinden sonra tahta geçecek bir erkek çocuk doğuramadığı için Josephine’den boşanan Napolyon, Avusturya imparatorunun kızı Marie-Louise ile evlendi. 1811’de doğan oğluna “Roma kralı” sanı verildi. Napolyon, kardeşlerini ve yakınlarını ele geçirdiği İspanya, Hollanda ve İtalya gibi ülkelerin başına kral olarak atadı.
1812 yazında Napolyon, Fransa için büyük bir yenilgiyle sonuçlanan Rusya seferine başladı. Bu savaş, yüz binlerce askerin karlar içinde donarak ölmesine yol açtı.
1814’te güneybatıdan İngiltere, doğudan ise İngiltere’nin müttefikleri Avusturya ve Prusya, Fransa’yı işgal etti. 30 Mart’ta Paris düştü. 11 Nisan’da Napolyon’un tacı elinden alındı ve Akdenizde’ki Elba (Elbe) Adası’na sürüldü. Ama yenilgiyi kabul etmeyen ve iktidarı elden bırakmak istemeyen Napolyon, Mart 1815’te Elba’dan kaçarak Fransa’ya döndü.
Bu arada, 1793’te Fransız Devrimi’n-den sonra idam edilen XVI. Louis’nin kardeşi XVIII. Louis Fransa kralı olarak taç giymişti. Napolyon yeniden oluşturduğu ordusuyla Paris’e girdi ve kendini bir kez daha imparator ilan etti. Bu döneme “Yüz Gün” adı verilir. Ne var ki, Waterloo Savaşı’nda kendisine karşı yeni bir ittifak kuran Avusturya, Prusya, İngiltere ve Rusya güçleri karşısında yenildi.
Napolyon bu kez Atlas Okyanusu’nda ıssız bir ada olan St. Helena’ya sürüldü. Sıkı bir denetim altında geçen tutsaklık döneminden sonra öldü ve bu adaya gömüldü.
Fransa’da bir kahraman olarak anılan Napolyon’un kemikleri 1840’ta Paris’e getirilerek Hotel des Invalides’in altındaki mezarlığa gömüldü.
Kaynak:
- msxlabs
- Temel Britannica
Bir yanıt yazın