Mübalağa Etmek: Abartının Gücüyle Anlatımı Zenginleştirmek
Türkçede “mübalağa etmek” deyimi, “abartmak” anlamına gelir. Bu deyim, genellikle şiirlerde karşımıza çıkar ve şairlerin duygularını ve düşüncelerini okuyuculara daha etkili bir şekilde iletebilmek için kullandıkları bir yöntemdir.
Mübalağanın Gücü:
Mübalağa, bir durumu olduğundan daha büyük veya daha küçük göstermek için kullanılan bir sanattır. Bu sanatın amacı, duygu ve düşünceleri daha etkili bir şekilde ifade etmek ve okuyucuda veya dinleyicide daha yoğun bir etki yaratmaktır. Mübalağa sanatında, gerçekte olduğundan daha büyük veya daha küçük gösterme gibi abartma teknikleri kullanılır.
Edebiyatta Mübalağa:
Mübalağa sanatı, edebiyatta ve şiirde yaygın olarak kullanılan bir sanattır. Özellikle Divan edebiyatında sıkça rastlanan mübalağa, kaside, gazel ve mesnevi gibi nazım biçimlerinin vazgeçilmez bir unsuru haline gelmiştir. Bu dönemde şairler, sevdiklerinin güzelliğini, padişahın kudretini ve cömertliğini abartarak övmüşlerdir.
Örnekler:
“Gözlerin okyanuslara benziyor.” Bu cümlede, sevgilinin gözlerinin çok büyük ve güzel olduğu abartılarak ifade edilmiştir.
“Dağları devirmiş de bir yığın toprağı mı deviremeyecek?” Bu atasözünde, bir kişinin küçük bir iş karşısında başarısız olmaması gerektiği abartılı bir şekilde vurgulanmıştır.
“Bir pireyi deve yapmak.” Bu deyim, bir durumu olduğundan çok daha büyük ve önemli göstermek anlamında kullanılır.
Mübalağanın Kullanım Alanları:
Mübalağa sanatı sadece edebiyatla sınırlı değildir. Günlük konuşmalarda, atasözlerinde ve deyimlerde de sıkça kullanılır. Mübalağa, mizah ve hiciv gibi alanlarda da etkili bir araç olarak kullanılabilir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
Mübalağa sanatının kullanımı, her zaman uygun olmayabilir. Özellikle resmi durumlarda veya gerçek bilginin aktarılması gereken durumlarda abartmadan kaçınmak gerekir.
Mübalağa etmek, duygu ve düşünceleri daha etkili bir şekilde ifade etmek için kullanılan bir sanattır. Edebiyatta, günlük konuşmalarda ve atasözlerinde sıkça kullanılan mübalağa, mizah ve hiciv gibi alanlarda da etkili bir araç olarak kullanılabilir. Mübalağanın kullanımı, duruma göre uygun olmayabilir.
Mübalağa sanatının tarihçesine, farklı dillerde kullanımına ve farklı türlerde edebi eserlerde nasıl kullanıldığına dair bilgiler eklenebilir. Ayrıca, mübalağanın günümüzde reklamcılık ve pazarlama gibi alanlarda nasıl kullanıldığına da değinilebilir.
Mübalağa Örnekleri
Bizler de ister farkında olalım, ister olmayalım günlük yaşamımızda abartmadan sıkça yararlanmaktayız. Örneğin buluşacağımız kişi üç beş dakika buluşma yerine geç geldiğinde, bunu “Sabahtan beri seni bekliyorum.”, “Bekleye bekleye ağaç olduk.” gibi sözlerle abartarak ifade ederiz. Yine soğuktan biraz etkilendiğimizde bu durumu “dondum”, zayıf birini gördüğümüzde onun zayıflığını “Bir deri bir kemik” deyimi ile, hoşumuza giden bir söz ya da fıkraya olan tepkimizi “Güle güle öldük.” sözleri ile anlatırız. Bütün bunlar bizim etrafımızdaki nesne, durum ya da olayları olduğundan az ya da çok göstererek anlattığımız anlamına gelir.
- Manda yuva yapmış söğüt dalına
Yavrusunu sinek kapmış. - Alem sele gitti gözüm yaşından.
- Bir ah çeksem dağı taşı eritir
Gözüm yaşı değirmeni yürütür. - Bir gün gökyüzüne otursam
Evlerin tavanlarını birer birer açsam. - Sıladan ayrıyımgözümde yaşlar
Sel olup taşacak bir gün derinden. - Sana olan aşkım dağı taşı eritir
Gözümdeki yaşlardan bir deniz olur. - Ben ki toz kanatlı bir kelebeğim
Minicik gövdeme yüklü Kaf dağı. - Sekizimiz odun çeker
Dokuzumuz ateş yakar
Kaz kaldırmış başın bakar
Kırk gün oldu kaynatırım kaynamaz. - Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın?
Gömelim gel seni tarihe desemsığmazsın. - Bir of çeksem karşıki dağlar yıkılır.
Bir yanıt yazın