Kur’an-ı Kerim’de Allah’ın tarifi, O’nun isimleri ve sıfatları aracılığıyla sunulur. Bu isimler, Allah’ın yüceliğini, birliğini ve her şey üzerindeki mutlak hâkimiyetini vurgular. Allah’ın zatı insan aklıyla tam anlamıyla kavranamaz, ancak Kur’an’da O’nun nitelikleri açıklanarak insanlar için bir anlayış zemini oluşturulur. Kur’an’ın birçok ayetinde Allah’ın yaratıcı, eşsiz, merhametli ve her şeye gücü yeten bir varlık olduğu ifade edilir. İşte bu tariflerin bazı ana başlıkları:
1. Tevhid: Allah’ın Birliği
Kur’an’ın temel mesajı Allah’ın birliğidir. Bu, Allah’ın hiçbir varlığa benzemediğini ve mutlak anlamda tek olduğunu ifade eder. İhlas Suresi (112:1-4) bu gerçeği şu şekilde dile getirir:
- “De ki: O Allah tektir. Allah her şeyden müstağnidir, hiçbir şeye muhtaç değildir. Doğmamış ve doğurulmamıştır. O’na hiçbir şey denk değildir.”
Bu ayetler, Allah’ın benzersizliğini, O’nun herhangi bir ortak ya da benzerinin bulunmadığını net bir şekilde ortaya koyar.
2. Allah’ın Kudreti ve Yaratıcılığı
Kur’an’da Allah’ın yaratıcı gücüne dair birçok ayet bulunur. Kâinatın varoluşu, Allah’ın kudretinin açık bir delili olarak sunulur. Bakara Suresi’nin (2:255) Ayetü’l Kürsi olarak bilinen bölümünde, Allah’ın her şey üzerindeki hâkimiyeti şu ifadelerle anlatılır:
- “Allah’tan başka ilah yoktur. O, Hayy ve Kayyum’dur (her an diridir ve yarattıklarını korur). O’nu ne bir uyku tutar ne de bir uyuklama. Göklerde ve yerde ne varsa O’nundur.”
Bu ayet, Allah’ın her şeyi gözeten ve her şeyin sahibi olan yüce varlık olduğunu açıklar.
3. Rahman ve Rahîm: Merhamet Sahibi Allah
Kur’an’da en sık tekrarlanan sıfatlar arasında Allah’ın “Rahman” ve “Rahîm” oluşu gelir. Bu sıfatlar, Allah’ın sınırsız merhametini ve bağışlayıcılığını ifade eder. Fatiha Suresi (1:1-3), Allah’ı şu şekilde över:
- “Hamd, âlemlerin Rabbi, Rahman ve Rahîm olan Allah’a mahsustur.”
Bu sure, Allah’ın her şeye rahmet eden ve kullarına karşı sonsuz şefkat besleyen bir varlık olduğunu ifade eder.
4. Her Şeyi Bilen: Alîm
Allah’ın sınırsız bilgi sahibi olması, Kur’an’da sıkça vurgulanan bir özelliktir. O, evrendeki her şeyi bilir, gizli olanı da açığa çıkanı da. Bakara Suresi (2:29) bu durumu şöyle ifade eder:
- “Göklerde ve yerde ne varsa hepsini sizin için yaratan O’dur. O her şeyi bilendir.”
Bu ayet, Allah’ın tüm yaratılmışları kuşatan bilgisini vurgular.
5. Her Şeye Gücü Yeten: Kadir
Kur’an’da Allah’ın her şeye gücü yeten anlamındaki “Kadir” sıfatı birçok ayette geçer. Allah’ın kudreti sınırsızdır ve hiçbir şey O’nun iradesi dışında gerçekleşmez. En’am Suresi (6:59) bunu şu şekilde ifade eder:
- “Gaybın anahtarları O’nun katındadır. Karada ve denizde ne varsa hepsini O bilir. Yere düşen bir yaprak bile O’nun bilgisi dışında değildir.”
Bu ayet, Allah’ın mutlak gücünü ve her şey üzerindeki bilgisini açıklayan bir örnektir.
6. Adalet ve Hikmet Sahibi
Allah’ın adaletli oluşu, Kur’an’da önemli bir tema olarak öne çıkar. O, her türlü hükmünde adaletlidir ve hikmet sahibidir. Nisa Suresi (4:58), adaleti şöyle ifade eder:
- “Allah size, emanetleri ehline vermenizi ve insanlar arasında hükmettiğinizde adaletle hükmetmenizi emrediyor.”
Bu ayet, Allah’ın adalet ve hikmetini en güzel şekilde yansıtır.
7. Tenzih: Allah’ın Her Şeyden Uzak Olması
Kur’an’da Allah’ın hiçbir şeye benzemediği sıkça dile getirilir. Bu, O’nun münezzeh oluşunu, yani yaratılmışlardan tamamen farklı olduğunu ifade eder. Şura Suresi (42:11) bu durumu şu şekilde anlatır:
- “O’nun benzeri hiçbir şey yoktur. O, işiten ve görendir.”
Bu ayet, Allah’ın yaratılmışlarla herhangi bir benzerlik taşımadığını vurgular.
Sonuç
Kur’an-ı Kerim’de Allah’ın tarifi, O’nun sıfatları ve isimleriyle yapılır. Allah, her şeyin yaratıcısı, her şeye gücü yeten, adaletli, merhametli ve hiçbir şeye benzemeyen tek ilah olarak tanımlanır. Bu tarifler, Allah’ın büyüklüğünü ve insan aklının sınırlarını aşan bir varlık olduğunu açıklar. Kur’an’daki bu tasvirler, insanların Allah’ın yüceliğini kavrayabilmesi için bir rehber niteliğindedir.
Kerim Yarınıneli/KerimUsta.com
Bir yanıt yazın