Hıdır Bey Efsanesi ve Hıdırbey Musa Ağacı

Hıdır Bey Efsanesi ve Hıdırbey Musa Ağacı

Hıdırbey Musa Ağacı, Hatay’ın Samandağ ilçesinde yer alır ve yaklaşık 2000-3000 yaşında olduğu tahmin edilen kutsal bir ağaç olarak kabul edilir. Efsaneye göre, Hz. Hızır ile Hz. Musa, Samandağ’daki buluşmalarının ardından Hıdırbey köyüne doğru yol alırlar. Hıdırbey Köyü’ndeki Musa ağacının bulunduğu yere geldiklerinde Hz. Musa elindeki asayı toprağa saplar ve eğilip su içer. Tekrar dönüp baktığında asanın yeşerip fidana dönüştüğünü görür. Ağacın gövde çapı 7,5 metre, çevresi 21 metre ve yüksekliği 7 metredir. Bu efsane dolayısıyla Hıdırbey Musa Ağacı, ülkenin dört bir yanından ziyaretçileri çekmektedir.

Hıdır Bey Efsanesi

Hatay ve yöresinde anlatılan Hıdır Bey Efsanesi, üç ayrı hikayeyi içerir: Asi Irmağı, Buluşma Kayası ve İlyas Efsanesi.

1. Asi Irmağı Efsanesi: Binlerce yıl önce, Samandağ’ın Hıdır Bey köyünde “Hayat Suyu” adında bir su kaynağı vardı. Bu su kaynağını, insanlara suyu ancak her yıl bir kız kurban edilirse veren bir ejderha korurdu. Halk, ejderhanın zulmünden kurtulmak için her yıl bir kızı kurban vermek zorunda kalıyordu. Bir gün, kurban edilme sırası kralın kızına gelir. Kralın kızı, elleri bağlanmış halde ejderhanın önüne bırakılır. Tam o sırada, bir çoban kılığında Hz. Hızır (Hıdır Bey) ortaya çıkar. Elindeki mızrağı ejderhanın kalbine saplayarak onu öldürür. Ejderhanın ölümünden sonra, onun koruduğu su kaynağından büyük bir su fışkırır ve bu su, günümüzde Asi Irmağı olarak bilinen ırmağı oluşturur. Irmak, ejderhanın ölüm anında yarattığı yarıktan akarak Antakya’ya kadar ulaşır. Kral, kızını kurtaran Hıdır Bey’e minnettar kalır ve kızını onunla evlendirir. Hıdır Bey’in yere sapladığı mızrak ise kocaman bir çınar ağacına dönüşür.

2. Buluşma Kayası Efsanesi: Hıdır Bey köyünde bulunan Buluşma Kayası, Hz. Hızır ile Hz. Musa’nın buluştuğu yer olarak kabul edilir. Rivayete göre, Hz. Musa, Allah’a evrenin en akıllı adamının kim olduğunu sorar. Allah, Hz. Musa’ya Hıdır Bey’i bulmasını ve ondan öğrenmesini söyler. Hz. Musa, Hıdır Bey’i bulmak için uzun bir yolculuğa çıkar. Sonunda, Samandağ’ın açıklarında bir kayaya varır ve burada uyuyakalır. Uyandığında, Hıdır Bey’in kayada oturmakta olduğunu görür. Hz. Musa, Hıdır Bey’e yaklaşıp selam verir ve ona evrenin en akıllı adamı olduğunu bildiğini söyler. Hıdır Bey, Hz. Musa’ya, bilgeliğin sırlarını öğrenmek istiyorsa onunla birlikte bir yolculuğa çıkmasını teklif eder. Yolculuk sırasında, Hıdır Bey bazı anlaşılmaz ve garip davranışlarda bulunur. Örneğin, geçtikleri bir köyde yıkılmakta olan bir duvarı onarır, bir çocuğu öldürür ve bir kayığı deler. Hz. Musa, Hıdır Bey’in bu davranışlarına anlam veremez ve her seferinde nedenini sorar. Hıdır Bey, sonunda sabrı tükenir ve Hz. Musa’ya yaptıklarının nedenlerini açıklar: Duvarı, yoksul ve yetimlerin ileride bulacakları bir hazineyi korumak için onardığını, çocuğu, büyüyünce kötü bir insan olacağı için öldürdüğünü ve kayığı, düşmanlar gelip almasın diye deldiğini söyler. Hıdır Bey, tüm bu açıklamalardan sonra, Hz. Musa’ya bundan sonra onu göremeyeceğini ve aradığının kendisi olduğunu söyler.

3. İlyas Efsanesi: Hıdır Bey köyündeki Musa Ağacı, kutsal kabul edilen bir ağaçtır. Hz. Musa’nın Allah’a sorduğu “Evrenin en akıllı adamı kimdir?” sorusuna Allah, “Hıdır Bey” yanıtını verir. Musa, Hıdır Bey’i aramaya çıkar ve sonunda onun ülkesine ulaşır. Musa’nın torbasındaki balıklar canlanır ve yere sapladığı değnek büyük bir çınar ağacına dönüşür. Efsaneye göre, Musa Peygamber, Hıdır Bey’i ararken, Allah ona değneğini sapladığında ağaç olacak, torbasındaki balıklar canlanacak ve gökyüzü açıkken yağmur yağacak olan bir yer tarif eder. Musa, bu yerin Hıdır Bey’in ülkesi olduğunu anlar. Musa, Hıdır Bey’in ülkesine vardığında, değneğini yere saplar ve orada büyük bir çınar ağacı oluşur. Torbasındaki balıklar canlanır ve denize atlar. Musa, Hıdır Bey’i bulduğu için mutlu olur ve onunla tanışır. Hıdır Bey, Musa’ya bilgelik dersleri verir ve ona yol gösterir.

Kerim Yarınıneli/KerimUsta.com

 Kaynaklar:

1. Hıdırbey Musa Ağacı – Kültür Portalı
2. Samandağ Belediyesi – Hıdırbey Musa Ağacı
3. Hatay Valiliği – Hıdırbey Musa Ağacı
4. Gezilecek Yerler – Hıdırbey Musa Ağacı
5- Resim: Kerim Yarınıneli tarafından hayali olarak hazırlanmıştır.