Enver Paşa ve Teşkilatı Mahsusa (1913-1918) XIX yüzyıl sonlarında, Osmanlı Devleti’ne karşı ayrılıkçı hareketlerin yoğunluk kazanması ve isyanların genişlemesi, istihbarat ve espiyonaj çabalarını da artırmıştır
Balkan Savaşı (1912-1913)’nin sonuna kadar, Osmanlı Devleti’nde geniş olarak istihbarat yapan gizli bir teşkilata rastlanılmamaktadır. Balkan Savaşı’nın getirdiği kotu sonuçlardan sonra, Osmanlı İmparatorluğu gibi uç kıtaya hükmetmiş, çeşitli ırk ve mezhepte çeşitli milletleri idare etmiş bir devlet için gizli modern bir İstihbarat Teşkilatı’na mutlak surette ihtiyaç olduğu artık anlaşılmıştır.
Böyle bir teşkilata sahip olma zaruretini düşünen, Harbiye Nazırı Enver Paşa olmuştur. İşte Enver Paşa tarafından, Osmanlı Devleti’nin siyasi birliğinin korunmasını sağlamak, ayrılıkçı hareketleri önlemek ve yabancı devletlerin Orta Doğu’daki istihbarat ve gerilla faaliyetlerine karşı koymak amacıyla kurulan İstihbarat Teşkilatı’na. “Teşkilatı Mahsusa” veya “Umuru Şarkiye Dairesi” adı verilmiştir
Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı (ATASE) arşiv belgelerine göre yapılan bir çalışmada Teşkilati Mahsusa’nın 17 Kasım 1913 tarihinde resmi olarak kurulduğu anlaşılmaktadır. Teşkilatın ilk başkanının Kurmay Binbaşı (bilahare Yarbay) Süleyman Askeri Bey ikinci başkanının Ali Bey Başhampa ve son başkanının da Hüsamettin Ertürk olduğu bilinmektedir.
Kaynak:
- Mit. gov.tr
- Yeşil Kahveyi Biliyormusunuz? - 2 Aralık 2023
- Seni Çok Özledim Ey Yar - 18 Ekim 2023
- İmam Gazali’nin İlahi Aşk Tarifi - 13 Ekim 2023