Şeyh Edebali’nin oğlu Osman Gazi’ye verdiği nasihat, farklı kaynaklarda farklı metinler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle, en gerçekçi kaynağı belirlemek çok kolay değildir. Ancak, kaynakların güvenilirliği, eski oluşu, tarihi bilgileri ve yazarlarının kimliği gibi kriterlere göre değerlendirilebilir. Bu kaynakların bazıları bir şiir veya öykü olarak verilmiştir. Hatta halk arasında anonim olarak ta anlatıla gelmiştir.
Bu kriterlere göre, Şeyh Edebali’nin Osman Gazi’ye nasihatini en ayrıntılı ve en eski şekilde veren kaynak, Âşıkpaşazâde’nin Tevârîh-i Âl-i Osman adlı eseridir. Bu eser, 15. yüzyılda yazılmış ve Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan, Fatih Sultan Mehmet’in saltanatına kadar olan dönemi anlatmıştır. Âşıkpaşazâde, Osmanlı Devleti’nin kurucularından olan Ertuğrul Gazi’nin torunu ve Osman Gazi’nin yeğeni olduğu için, Şeyh Edebali ile Osman Gazi arasındaki ilişkiyi yakından biliyordu.
Âşıkpaşazâde’nin eserinde, Şeyh Edebali’nin Osman Gazi’ye nasihatini şöyle aktarmaktadır:
Ey oğul! Senin soyun, Allah’ın dinini yaymak için cihad eder.
Senin soyun, Allah’ın rızasını kazanmak için malını ve canını feda eder.
Senin soyun, dünyaya değil, ahirete bakar.
Senin soyun, zulme karşı adaleti savunur.
Senin soyun, halka hizmet eder, halkın hizmetine girmez.
Senin soyun, ilim ve irfan sahibidir, cahillikten uzak durur.
Senin soyun, iyilik yapar, kötülükten sakınır.
Senin soyun, Allah’tan korkar, kuldan korkmaz.
Ey oğul! Sen de bu yolda yürü.
Sen de bu sıfatlara sahip ol.
Sen de bu soyun şanını yükselt.
Sen de bu milletin başına geç.
Sen de bu devletin sultanı ol.
Allah sana yardımcı olsun.
Allah sana zafer versin.
Allah sana hayırlı bir ömür nasip etsin.
Kaynak:
- Aşık Paşa’nın Garibnâme adlı eserinin 11. bölümü.
- Resim: Kerim Yarınıneli tarafından hazırlanmıştır.
Bir yanıt yazın