Titan arum (Amorphophallus titanum)
Titan arum (Amorphophallus titanum), Araceae familyasından dünyanın en büyük dallanmamış çiçek salkımına sahip bir bitkidir. Batı Sumatra’nın yağmur ormanlarında doğal olarak bulunur, ancak dünya genelinde botanik bahçelerinde yetiştirilmektedir. Bu bitkinin en dikkat çekici özelliği, çürüyen et kokusuna sahip olması ve bu kokuyu çıkarmasıdır. Bu koku, leş sinekleri ve böcekleri çekerek tozlaşmayı sağlar. Titan arum genellikle 4 ila 10 yıl veya daha fazla bir sürede bir çiçek açar ve çiçek açtığında büyük bir turist çekiciliği olur.
Çiçek salkımı, bir iç çiçek başağı olan spadiks ve onu çevreleyen petal benzeri bir yaka olan spathe’den oluşur. Spathe, dışarıdan yeşil ile krem rengi arasında değişir ve spadiks’i açılmadan önce sıkıca sarar. Açıldığında ise derin kırmızıdan mora dönük iç kısmını gösterir. Spadiks’in üst kısmı pürüzsüz ve sarımsı kahverengi renktedir ve yüksekliği 3 metreyi (9.8 feet) aşabilir. Çiçek salkımı birkaç ay boyunca gelişir ve günde 15 cm’ye (6 inç) kadar büyüme hızıyla zirveye ulaşır, ancak sadece yaklaşık 24-48 saat boyunca çiçek açar.
Çiçekler, kendi kendine tozlaşmayı azaltmak için ayrı ayrı olgunlaşır; yoğun krem rengi erkek çiçekler, pembe ile turuncu arasında değişen dişi çiçeklerin üzerinde yer alır. Çiçek açarken, yapı ısı üretir, 32 °C’den (90 °F) fazla bir sıcaklığa ulaşır ve karakteristik leş kokusunu yayarak tozlaşma için et sinekleri ve leş böceklerini çeker. Döllenmiş çiçekler, parlak kırmızıdan turuncuya değişen küresel meyvelere dönüşür ve spathe ile spadiks’in üst kısmı çökerek bunların dağılmasını kolaylaştırır.
Titan arum, doğal olarak Endonezya’nın Sumatra adasının yağmur ormanlarında bulunur. Ancak, bu bitki türü, habitatının yok edilmesi nedeniyle doğal ortamında tehlike altındadır. Bu nedenle, botanik bahçeleri gibi koruma alanları, bu ender bitkinin korunmasında önemli bir rol oynamaktadır.
Ceset çiçeği, yani Titan arum (Amorphophallus titanum), birkaç nedenden dolayı nadir bir bitkidir. Doğal yaşam alanının kısıtlılığı, habitat kaybı, nadir çiçeklenme ve büyük corm boyutu gibi faktörler, onu dikkate değer kılar. Botanik bahçeleri ve koruma programları, bu ender türün korunması için önemli çalışmalar yapmaktadır.
Tozlaşma sürecinde Titan arum oldukça ilginç bir yönteme sahiptir. Bitki, çürüyen et kokusunu taklit eden güçlü bir koku yayarak leş sinekleri ve leş böceklerini çeker. Bu böcekler, bitkinin dişi çiçeklerine polen taşıyarak tozlaşmayı sağlar. Tozlaşma süreci, dişi çiçeklerin açılması, erkek çiçeklerin olgunlaşması, koku yayılımı, böceklerin rolü ve meyve oluşumu gibi adımları içerir.
Titan arum, kendini tozlaşamaz, bu yüzden farklı bitkiler arasında polen taşınması gereklidir. Doğal ortamında, bu meyveler dev Hornbill kuşları tarafından yenir ve bu kuşlar, tohumların yayılmasına yardımcı olur.
Titan arum, birçok ilginç özelliğe sahiptir. En büyük corm, nadir çiçeklenme, ısı üretimi, tek yapraklı olması, kültürel kullanım ve polinatörlerin çekilmesi gibi özellikler, onu botanik dünyasında dikkat çekici kılar. Botanik bahçeleri ve koruma programları, bu ender türün korunması için önemli çalışmalar yapmaktadır.
Kaynaklar:
- Titan arum | Description, Size, Flower, Life Cycle, & Facts
- Amorphophallus titanum – Wikipedia
- Titan arum – Amorphophallus titanum | Plants | Kew
- Resim: Kerim Yarınıneli tarafından hazırlanmıştır.
Bir yanıt yazın