Altay Türkleri: Altay Tufan Efsanesi

Altay Tufan Efsanesi

Altay Türklerinin tufan efsanesi, dünyanın dört bir yanındaki birçok kültürde bulunan tufan mitlerinin bir versiyonudur. Efsane özet anlatımı şu şekildedir.

Efsaneye göre, Tanrı Ülgen, insanlığın günahkarlığını cezalandırmak için bir tufan göndermeye karar verir. Ancak, Tanrı Ülgen’in hizmetkarı Nama, Tanrı Ülgen’den bir uyarı alır ve bir gemi inşa etmeye başlar.

Nama’nın üç oğlu vardır: Balık, Sar Uul ve Sozun Uul. Bu üç oğul, gemiyi inşa etmeye yardımcı olur. Gemi tamamlandığında, Nama, karısı, çocukları ve hayvanlarla birlikte gemiye biner.

Tufan başlar ve dünyayı sular altında bırakır. Tüm insanlar ve hayvanlar boğulur, ancak Nama ve ailesi gemide hayatta kalır. Tufan sonunda sona erdiğinde, Nama ve ailesi gemiden iner ve yeni bir dünya kurarlar.

Efsanenin Altay Türklerinin Kültürel Kimliği Üzerindeki Etkisi

Altay tufanı efsanesi, Altay Türklerinin kültürel kimliğinin önemli bir parçasıdır. Bu efsane, Altay Türklerinin dünyanın yaratılışı ve insanlığın kaderi hakkındaki inançlarını yansıtır.

Efsanenin Altay Türklerinin kültürel kimliği üzerindeki etkisini şu şekilde sıralayabiliriz:

• Efsane, Altay Türklerinin dünyayı nasıl gördüklerini ve insanlığın yerini nasıl düşündüklerini anlamamıza yardımcı olur. Efsane, Altay Türklerinin Tanrı Ülgen’e olan inançlarını ve onun insanlığa olan sorumluluklarını vurgular.
• Efsane, Altay Türklerinin folklorunda, destanlarında ve masallarında sıklıkla karşımıza çıkar. Örneğin, Altay Türklerinin “Kür Şad” destanı, Altay tufanı efsanesine dayanmaktadır.
• Efsane, Altay Türklerinin bayramlarında, kutlamalarında ve ritüellerinde önemli bir rol oynar. Örneğin, Altay Türkleri, her yıl yeni yılın ilk günü, Tanrı Ülgen’e dua ederek tufandan kurtulan Nama ve ailesine minnettar olduklarını ifade ederler.

Efsanenin Altay Türklerinin Gelenekleri ve Görenekleri Üzerindeki Etkisi

Altay tufanı efsanesi, Altay Türklerinin gelenekleri ve görenekleri üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Örneğin, Altay Türkleri, tufan sırasında ölen insanlara saygı göstermek için her yıl yeni yılın ilk günü, Tanrı Ülgen’e dua ederek tufandan kurtulan Nama ve ailesine minnettar olduklarını ifade ederler.

Ayrıca, Altay Türkleri, tufan sırasında yok olan eski dünyayı temsil eden bir ağaç olan “Yer Uulu” ağacına saygı gösterirler. Bu ağaç, Altay Türklerinin kültürel kimliğinin önemli bir sembolüdür.

Hz. Nuh’un Gemisi ile Karşılaştırma

Altay Tufanı ile Hz. Nuh’un gemisi arasında benzerlikler ve farklılıklar görülmektedir.

Benzerlikler:

• Tanrı insanlığın günahlarını cezalandırmak için bir tufan gönderir.
• Tanrı’dan bir uyarı alırlar ve bir gemi inşa ederler.
• Gemide her hayvandan bir çift bulunur.
• Tufan sonunda sona erdiğinde, gemi bir dağın üzerine oturur.

Farklılıklar:

• Nuh’un Gemisi, tüm dünyanın yok olmasını önlemek için gönderilen küresel bir tufan için inşa edilirken, Altay Tufanı efsanesinde tufan sadece Altay Türklerinin yaşadığı bölgeyi kapsar.
• Nuh’un Gemisi, Kur’an ve Tevrat gibi kutsal kitaplarda yer alırken, Altay Tufanı efsanesi, Altay Türklerinin sözlü halk edebiyatında yer alır.
• Nuh’un Gemisi, İslam ve Hıristiyan dünyasının ortak bir inancıdır, ancak Altay Tufanı efsanesi, Altay Türklerinin özgün bir inancıdır.

Sonuç

Altay tufanı efsanesi, Altay Türklerinin kültürel kimliğinin önemli bir parçasıdır. Bu efsane, Altay Türklerinin dünyanın yaratılışı ve insanlığın kaderi hakkındaki inançlarını yansıtır. Efsane, Altay Türklerinin sanat ve edebiyatında, günlük yaşamında ve geleneklerinde önemli bir rol oynamaktadır.

Efsanenin Kaynakları

Efsanenin en önemli kaynaklarından biri, Rus etnolog Vladimir Atlasov tarafından derlenen ve 1896 yılında yayınlanan “Altay Sözlü Halk Edebiyatı” adlı eserdir.  Efsanenin diğer versiyonlarında, bazı unsurlarda farklılıklar görülebilmektedir. Örneğin, bazı versiyonlarda, Nama’nın karısının adı verilirken, bazı versiyonlarda verilmez. Bazı versiyonlarda, Nama’nın gemisinin boyutu ve şekli hakkında ayrıntılı bilgiler verilirken, bazı versiyonlarda bu bilgiler verilmez.

Kerimusta.com/Kerim Yarınıneli

Kaynaklar: 

• Resim: Kerim Yarınıneli tarafından oluşturuldu.