Ahmed Bican
XV. yüzyılda yaşayan Türk âlim, mutasavvıf, mütercim ve nâsirlerindendir. Yazıcıoğlu, Yazıcızâde veya nâdiren İbnü’l-Kâtib (Ahmed) dahi denilmekle beraber daha çok Bîcan lakabıyla meşhur olmuştur. Babası Sâlihüddin olarak bilinen Yazıcı (Kâtib) Sâlih’tir. Ahmed Bîcan, babası ve ağabeyi (Yazıcıoğlu Mehmed), Malkara’dan veya ona bağlı Kadıköyü’nden gelip Gelibolu’ya yerleşmişlerdir. Doğum tarihi hakkında bilgi yoktur.
Ahmed Bîcan’ın devrinin ilimlerini tahsil ettiği, Arapça’yı ve Farsça’yı gayet iyi bildiği eserlerinden de anlaşılmaktadır. Kendi ifadesiyle de sabit olduğu üzere mezhepçe Hanefî, tarikat olarak da Bayramî’dir.
Ahmed Bîcan’ın ölüm tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Babasının Şemsiyye’sini yine aynı adla 870 (1466) tarihinde nesre çevirdiğini doğru kabul edersek en erken zikredilen tarihte veya müteakip yıllarda ölmüş olmalıdır.
Ahmed Bîcan’ın eserleri, hemen hemen dinî, tasavvufî ve efsanevî veya mitolojik karakterdedir. Bir kısım eserlerinde kıyamet alâmetleri vb. gibi bazı konular müşterektir. Âlim ve mutasavvıf olmakla beraber teliften çok tercüme ve derleme nevinden mensur eserler yazmıştır. Ekseriya tasavvuf veya tekke edebiyatı şair ve müelliflerinde görüldüğü üzere Ahmed Bîcan da sanat gayesi gütmez.
Eserleri:
- Envârü’l-âşıkīn
- Acâibü’l-mahlûkāt
- Dürr-i Meknûn
- Kitâbü’l-Müntehâ ale’l-Fusûs
- Şemsiyye
- Cevâhirnâme
Kaynak:
- İslam Ansiklopedisi-Ahmet Bican (Yazar:Âmil Çelebioğlu)
Bir yanıt yazın