George Bernard Shaw
(1856 – 1950)
İrlandalı ünlü bir yazardır. Hicivli, nükteli bir yazar olarak tanınmıştır. Dublin’de doğdu. Babası adliye memuru idi, sonradan zahire tüccarlığına girişti. Annesi müzik dersleri verirdi. Shaw, okulda pek parlak bir öğrenci değildi ama, evinde iyi bir müzik zevki aldı, bilgisini artırdı.
Bir yandan da Dublin müzesinde, resim sanatı, sanat tarihi üzerine incelemeler, araştırmalar yapıyordu. 15 yaşına gelince, bir iş adamının yanına memur olarak girdi. Sonra bu işi bırakıp Londra’ ya annesinin yanına gitti.
Shaw Londra’da 9 yıl sefaletle pençeleşti. 1879-1883 yılları arasında beş roman yazdı. Hiçbirini yayınlatamadı. 1882’den sonra, iktisat okumaya başladı. İngiltere’deki sosyalist partisinin ilk şekli olan Fabian Derneği’ne girdi. 25 yıl bu dernekte önemli bir rol oynadı, özellikle 1885-1895 arasında, nükteli, hicivli konuşmalarıyla en aranan konferansçı oldu. Kapalı salon toplantılarında, açık oturumlarda sosyalizmi anlatan nutuklar veriyordu. Bu arada kitap, sanat, tiyatro üzerinde eleştirmeler de yazıyordu,
Shaw 1892’de ilk piyesi olan «Non Olet»i yazmıştı. 1894’to «Kahramanla Asker» adlı eseri Amerika’da oynanınca adı bütün dünyaya yayıldı. 1898’de zihin yorgunluğundan hastalandı, siyasi faaliyetlerine ara verdi. Aynı yıl İrlandalı şair Charlotte Oayne-Townsend’le evlendi, sakin bir hayat devresine girdi.
Shaw zamanının en ünlü kişileriyle ahbaptı. Herkesi hicvederdi, gene de herkes onu severdi. Son derece zeki, nükteci bir insandı. 1925’te Nobel Edebiyat Armağanı’nı kazandı. Karısını kaybettikten sonra üzüntülü günler geçirdi. Bu arada düşüp oyluk kemiğini kırdı, bu yüzden 94 yaşında St. Lawrence’deki köşkünde öldü.
Bernard Shaw tiyatro, eleştirme, şiir, mektup gibi çeşitli alanlarda pek çok eser vermişti. Bütün dünya onu çağımız İngiliz edebiyatının en kudretli adamı olarak kabul etmiştir. Eserleri arasında 57 piyes vardır, çoğu komedi tarzında yazılmış sosyal hicivlerdir. Bunlardan birkaçı İstanbul ve Ankara Devlet tiyatrolarında da oynanmıştır. En ünlü eserleri şunlardır: Candida (1898); Caesar’la Kleopatra (1912); Methuselah’a Dönüş (1920); Pygmalion (1912).
Dilimize çevrilen başlıca eserleri:
- Amerika’da Bir Konferans, (R. Nuri, 1934);
- Göklerde Futbol (Halikarnas Balıkçısı, 1939);
- Candida (O. T. Günden, 1942);
- Androeles ile Aslan (S. Adıyaman, R. Dönmez, 1945);
- Blancot Posnet’ in Sırrı (R. Âdil, 1945);
- Caesar’la Kleopatra (N. Sevin, 1945);
- Ermiş Jeanne (S. Korkut, 1945);
- Milyoner Kadın (G. Givda, 1947); İnsan – Üstüninsan (C. Ş. Karağaçlıgil, 1949)
Bir yanıt yazın