Zengiler Hakkında Bilgi

Zengiler Hakkında Bilgi

Zengîler , 12. ve 13. yüzyıllarda Kuzey Irak ve Suriye’de hüküm sürmüş bir devletttir. İlk hükümdarı İmadeddin Zengi’dir. Musul’da Imadeddin Zengi tarafından kurulmuş Zengi Devleti, O’nun ölümünden sonra oğulları arasında paylaşılmış, I. Seyfeddin Gazi ve Kudbeddin Mevdud Musul Beyliği’ni, Nureddin Mahmud Zengi’yse Halep Beyliği’ni yönetmiştir. Zengiler, Oğuz Türkmenlerinin Afşar boyundandır.

Haçlılarla mücadeleleri

Zengiler, II. Haçlı seferini etkisizleştirmişler ve İslam dünyasını Haçlıların istilasından korumuşlardır. Nureddin Mahmud Zengi’nin komutanlarından Şirkuh’un yeğeni Selahaddin Eyyubi, Fatimilere son vermiş, Nureddinin ölümünden sonra da Mısır’da Eyyubiler devletini kurmuştur.

I. ve II. Haçlı seferleri arası Anadolu, Suriye ve Filistin.

İmadeddin Zengi 1144’de Urfa’yı fethetti ve I. Haçlı seferi sonunda kurulan Urfa Kontluğu’na son verdi. Urfa’nın kaybedilmesi üzerine Avrupa II. Haçlı seferine hazırlanmıştır. Zengilerin Haçlılar ile mücadelesi İmadeddin Zengi’nin ölümünden sonra da devam etmiş, Halep Beyi Nureddin Mahmud Zengi ve ağabeyi Musul Beyi Seyfettin Gazi’yle ve 1148’de ağabeyinin ölümünden sonra yerine geçen küçük kardeşi Kudbeddin Mevdud’le birlikte hareket etmişlerdir. Zengiler Haçlılara karşı İslam cephesini birleştirmiş, II. Haçlı seferinin etkisizleştirilmesine çalışmışlardır. Zengilerin bu fedakarlıkları sonucu Haçlılar daha fazla ilerleme imkânı bulamayarak sahil şeridine sıkışıp kalmışlardır.

Nureddin, kısa süreliğine Haçlıların eline geçen Urfa’yı ani bir baskınla 1146’da tekrar fethetti. 1149’da Antakya Prensi Raymond’u öldürdü. Börilerin elinden Şam’ı aldı. Yukarı Mezopotamya, Güneydoğu Anadolu ve Suriye’yi tek hakimiyet altında toplayarak sultanlığını ilan eden (1153)

Nureddin Mahmud daha sonra Kudüs Kralı III. Baudouin’i yenilgiye uğrattı (1157). 1158’de Haçlılara yenildiyse de onları Harim’de ağır bir bozguna uğrattı (1164). Mahmud Zengi, Esedüddin Şirkuh ve Şirkuh’un yeğeni Selahaddin Eyyubi’yi Mısır’a göndermiş ve Fatımilerin Haçlılarla işbirliğine girmelerinin ve dolayısıyla Mısır’ın Kudüs Krallığı’nın kontrolüne girmesinin önünü kapamış, bilahare İslam dünyasında ikiliğe sebep olan Fatımi Halifeliği’nin 1171’de yıkılmasını sağlayarak İslam birliğinin gerçekleşmesine önayak olmuştur. Selahaddin Eyyubi, Nureddin Zengi’nin ölümüne kadar Mısır’da naiplik yapmış ve O’nun emirleri dışına çıkmamıştır.

Şecereleri

Musul Beyleri

• I. İmadeddin Zengi (1127 – 1146)
• I. Seyfeddin Gazi (1146 – 1149)
• Kudbeddin Mevdud (1149 – 1170)
• II. Seyfeddin Gazi (1170 – 1180)
• I. İzzeddin Mesud (1180 – 1193)
• I. Nureddin Arslan Şah (1193 – 1211)
• II. İzzeddin Mesud (1211 – 1218)
• II. Nureddin Arslan Şah (1218 – 1219)
• Nasreddin Mahmud (1219 – 1222 ya da 1234)

Halep Beyleri

• I. İmadeddin Zengi (1127 – 1146)
• Nureddin Mahmud Zengi (1146 – 1174) + Şam Atabeyi (1154 – 1174)
• Salih İsmail Melik (1174 – 1181) + Şam Atabeyi (1174)
• II. İmadeddin Zengi (1181 – 1183)

Sincar Beyleri

• II. İmadeddin Zengi (1171 – 1197)
• Kudbeddin Muhammed (1197 – 1219)
• İmadeddin Şehenşah (1219 – 1220)
• Celaleddin Mahmud (1219 – 1220)
• Fetheddin Ömer (1219 – 1220)

Cizre Beyleri

• Müzzeddin Sancar Şah (1180 – 1208)
• Müzzeddin Mahmud (1208 – 1241)
• Mahmud Melik Zahir (1241 – 1250)

Zengilerin Soyağacı

Kaynak:

Wikipedia-Zengiler