Aronia melanocarpa Elliott, kara aronija olarak da bilinen chokeberry, gülgiller (Rosaceae) familyasından, Maloidae alt familyasındandır. Aronia melanocarpa’nın yanı sıra, Kızıl Aronia (A. arbutifolia) ve Mor Aronia (A. prunifolia) gibi diğer türler de bilinmektedir.
Aronia, hem meyve hem de süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Her türlü toprakta ve farklı yüksekliklerde yetişebilir.
Ekim, toprağın donmaması ve bitkinin henüz büyüme mevsimine başlamaması koşuluyla sonbaharda, kış boyunca ve ilkbaharın başında gerçekleştirilir. Konteynerden çıkarılan bitkiler, büyüme döneminde bile ekilebilir. Bu durumda, bitkiler su dolu çukurlara yerleştirilir ve ekildikten sonra sulanır.
Toprak hazırlığı, toprağın yaklaşık 30 cm derinliğe çift sürülmesi, tapanlanması veya çapalanması gibi temel işlemleri içerir. Bitkilerin konteynerden çıkarılmasının ardından kısa sürede ekilmesi en uygunudur. Ekimden önce, toprağın NPK 15:15:15 mineralli gübrelerle 500–600 kg/ha veya 50–60 gr/çukur şeklinde gübrelenmesi gereklidir. Ardından, gübre toprakla karıştırılır ve kök sistemiyle doğrudan temas etmesi önlenir. Bu, bitkilerin aşırı mineral tuzlarından kaynaklanabilecek toksik etkilere karşı korunmasını sağlar. Yanmış ahır gübresi kullanılıyorsa, NPK mineralli gübre miktarı yarı yarıya azaltılmalıdır (40–50 t/ha).
Vejetasyon süresince, yüzey NPK 8:16:24 veya benzeri gübrelerle senede 500 kg/ha olacak şekilde gübrelenmelidir. Aronia’nın yavaş büyümesi nedeniyle, gübre ekim hatlarında kullanılarak tasarruf sağlanabilir.
Aronia meyvesi, son yıllarda popülerliği artan ve antioksidan özellikleriyle dikkat çeken bir meyvedir. Genellikle koyu mor renkte olan bu meyve, ekşi ve hafif tatlı bir lezzete sahiptir. Aronia meyvesinin sağlık üzerindeki olumlu etkileri arasında kalp sağlığını desteklemesi, bağışıklık sistemini güçlendirmesi ve iltihaplanmayı azaltması sayılabilir.
Aronia meyvesi, özellikle antosiyaninler açısından zengindir. Antosiyaninler, meyvenin renginden sorumlu olan ve güçlü antioksidan özelliklere sahip bileşiklerdir. Bu bileşikler, vücuttaki serbest radikallerle savaşarak oksidatif stresi azaltmaya yardımcı olur ve böylece kronik hastalıkların önlenmesine katkıda bulunabilir.
Besin değeri açısından da zengin olan Aronia meyvesi, 100 gramında yaklaşık olarak 47 kalori, 11 gram lif, 1 gram protein, 8 gram karbonhidrat (5 gramı şeker) içerir. Ayrıca, A, C, E, K ve B vitaminleri ile potasyum, magnezyum, kalsiyum, demir, çinko ve folat gibi mineraller de içermektedir.
Aronia meyvesi genellikle meyve suyu, reçel, marmelat, şurup veya ekstrakt formunda tüketilir. Taze olarak tüketilmesi daha nadirdir çünkü oldukça ekşidir. Ayrıca, smoothie’lerde veya farklı yemek tariflerinde kullanılarak da değerlendirilebilir.
Dip Not: Sadece bilgi amaçlı bilgiler verilmiştir. Sağlıklı bir beslenme düzenine katkı sağlayabilen “Aronia meyvesi”ni tüketirken, herhangi bir sağlık durumu olan kişilerin veya belirli ilaçlar kullananların doktorlarına danışmaları önerilir.
Kaynak:
Bir yanıt yazın