5 Mart’ta Dünyada Neler Oldu?

Mart Ayına Geri Dön <—

5 Mart, Miladi takvime göre yılın 64. (artık yıllarda 65.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 301 gün vardır.

Yıldönümleri ve Olaylar

• 1821 – James Monroe, ABD Başkanlığı görevine ikinci kez getirildi.
• 1836 – Samuel Colt, ilk 34 kalibre altıpatlar (revolver) tabancanın seri üretimine başladı.
• 1912 – İtalyan Ordusu, hava balonlarını askeri amaçlarla kullanan ilk ordu oldu.
• 1917 – Woodrow Wilson, ABD Başkanlığı görevine ikinci kez getirildi.
• 1918 – Bolşevikler, Rusya’nın başkentini Petrograd’tan Moskova’ya taşıdılar.
• 1920 – Yeşilay’ın kuruluşu
• 1924 – Şevket Vërlaci, Arnavutluk Başbakanı oldu.
• 1931 – Daniel Salamanca Urey, Bolivya Devlet Başkanlığı görevine getirildi.
• 1950 – Eskişehir’de sel felaketinde 50 bin kişi açıkta kaldı, 2500 ev yıkıldı ve 6 kişi boğuldu.
• 1966 – İngiliz Hava Yolları’na (British Airways) ait Boeing 707 tipi bir yolcu uçağının, Fuji dağına düşmesi sonucu 124 kişi öldü.
• 1978 – İstanbul İstinye’de yapılan 23. Balkan Kros Şampiyonası’nda; Mehmet Yurdadön 12 bin metre, Sadık Salman 8 bin metre yarışmasında birinci oldular.
• 1979 – Uzay sondası Voyager 1, Jüpiter’in 172000 mil yakınından geçti.
• 2001 – Mekke’de Hac’da çıkan izdihamda, 35 hacı adayı öldü.
• 2020 – Türkiye ile Rusya arasında devlet başkanları seviyesinde İdlib görüşmesi gerçekleşti.
• 2021 – Türkiye’de yeni tip korona virüs salgını toplam vaka sayısı 2.757.460, toplam vefat sayısı ise 28.901 olarak açıklandı. Toplam olarak aşılanan; 9.870.416 kişidir.
• 2021 – Dünya Sağlık Örgütü; dünyada korona virüs vaka sayısı 115.289.961, onaylanmış ölüm sayısını ise 2.564.560 olarak açıkladı.

Bugün Doğanlar

• 1133 – II. Henry, İngiltere Kralı (ö. 1189)
• 1324 – II. David, İskoçya Kralı (ö. 1371)
• 1512 – Gerardus Mercator, Flaman kartograf (ö. 1594)
• 1563 – John Coke, İngiliz politikacı (ö. 1644)
• 1574 – William Oughtred, İngiliz matematikçi (ö. 1660)
• 1658 – Antoine de la Mothe Cadillac, Fransız kâşif (ö. 1730)
• 1685 – Georg Friedrich Händel, Alman besteci (ö.1759)
• 1693 – Johann Jakob Wettstein, İsviçreli teolog (ö. 1754)
• 1696 – Giovanni Battista Tiepolo, İtalyan ressam (ö. 1770)
• 1703 – Vasili Trediakovski, Rus şair (ö. 1769)
• 1748 – Jonas Carlsson Dryander, İsveçli botanikçi (ö. 1810)
• 1748 – William Shield, İngiliz müzisyen (ö. 1829)
• 1794 – Jacques Babinet, Fransız fizikçi (ö. 1872)
• 1814 – Wilhelm von Giesebrecht, Alman tarihçi (ö. 1889)
• 1815 – John Wentworth, Amerikalı politikacı (ö. 1888)
• 1815 – Mehmed Emin Âli Paşa, Osmanlı devlet adamı (ö. 1871)
• 1817 – Austen Henry Layard, İngiliz arkeolog (ö. 1894)
• 1853 – Howard Pyle, Amerikalı yazar ve çizer (ö. 1911)
• 1870 – Frank Norris, Amerikalı yazar (ö. 1902)
• 1873 – Olav Bjaaland, Norveçli kâşif (ö. 1961)
• 1874 – Henry Travers, İngiliz oyuncu (ö. 1965)
• 1879 – William Beveridge, İngiliz ekonomist (ö. 1963)
• 1886 – Dong Biwu, Çinli politikacı (ö. 1975)
• 1887 – Heitor Villa-Lobos, Brezilyalı besteci (ö. 1959)
• 1897 – Set Persson, İsveçli politikacı (ö. 1960)
• 1898 – Zhou Enlai, Çinli politikacı ve Başbakan (ö. 1976)
• 1901 – Louis Kahn, Amerikalı mimar (ö. 1974)
• 1902 – Edita Morris, İsveçli-Amerikalı yazar (ö. 1988)
• 1904 – Karl Rahner, Alman teolog (ö. 1984)
• 1905 – László Benedek, Macaristan doğumlu Amerikalı sinema yönetmeni (ö. 1992)
• 1908 – Irving Fiske, Amerikalı oyun yazarı (ö. 1990)
• 1908 – Rex Harrison, İngiliz oyuncu (ö. 1990)
• 1915 – Laurent Schwartz, Fransız matematikçi (ö. 2002)
• 1915 – Mehmet Kaplan, Türk edebiyatçı ve akademisyen (ö. 1986)
• 1918 – James Tobin, Amerikalı ekonomist (ö. 2002)
• 1920 – Virginia Christine, Amerikalı oyuncu (ö. 1996)
• 1921 – Elmer Valo, Slovak-Amerikalı beyzbolcu (ö. 1998)
• 1922 – Pier Paolo Pasolini, İtalyan yazar ve film yönetmeni (ö. 1975)
• 1923 – Laurence Tisch, Amerikalı yatırımcı (ö. 2003)
• 1925 – Jacques Vergès, Fransız avukat (ö. 2013)
• 1927 – Jack Cassidy, Amerikalı oyuncu (ö. 1976)
• 1933 – Hayati Hamzaoğlu, Türk sinema oyuncusu (ö. 2000)
• 1933 – İsmail Ogan, Türk güreşçi
• 1934 – Daniel Kahneman, İsrailli ekonomist ve Nobel Ödülü sahibi
• 1934 – Halit Refiğ, Türk yönetmen (ö. 2009)
• 1934 – James Sikking, Amerikalı oyuncu
• 1936 – Canaan Banana, Zimbabveli politikacı ve Devlet Başkanı (ö. 2003)
• 1936 – Dean Stockwell, Amerikalı oyuncu
• 1937 – Olusegun Obasanjo, Nijeryalı politikacı ve Devlet Başkanı
• 1938 – Fred Williamson, Amerikalı Amerikan futbolcusu ve oyuncu
• 1939 – Peter Woodcock, Kanadalı seri katil (ö. 2010)
• 1939 – Pierre Wynants, Belçikalı aşçı
• 1939 – Samantha Eggar, İngiliz oyuncu
• 1940 – Sepp Piontek, Alman futbol oyuncusu ve teknik direktör
• 1942 – Ahmet Arpad, Türk gazeteci yazar ve çevirmen
• 1942 – Felipe González Márquez, İspanyol politikacı ve Başbakan
• 1945 – Meral Çetinkaya, Türk sinema ve tiyatro sanatçısı
• 1949 – Bernard Arnault, Fransız iş adamı
• 1951 – Yusuf Ziya Özcan, Türk akademisyen ve diplomat
• 1956 – Teena Marie, Amerikalı şarkıcı, şarkı sözü yazarı ve yapımcı (ö. 2010)
• 1959 – Hüseyin Çelik, Türk siyasetçi, akademisyen ve yazar
• 1960 – Mehmet Metiner, Türk siyasetçi
• 1964 – Hakan Gerçek, Türk tiyatro, sinema ve TV oyuncusu
• 1968 – Müfit Can Saçıntı, Türk yönetmen, oyuncu ve senarist
• 1970 – Emre Kınay, Türk oyuncu
• 1970 – John Frusciante, Amerikalı müzisyen
• 1973 – Nelly Arcan, Kanadalı romancı(ö. 2009)
• 1973 – Nicole Pratt, Avustralyalı tenisçi
• 1974 – Eva Mendes, Amerikalı oyuncu
• 1974 – Matt Lucas, İngiliz komedyen
• 1975 – Jolene Blalock, Amerikalı oyuncu
• 1977 – Taismary Agüero, Küba asıllı İtalyan voleybolcu
• 1979 – Çiğdem Aysu, Türk aktris
• 1984 – Aarthi Agarwal, Amerikalı aktris (ö. 2015)
• 1986 – Adem Kılıççı, Türk boksör
• 1986 – Julie Henderson, Amerikalı model
• 1988 – İsmail Keleş, Türk atıcı
• 1989 – Sterling Knight, Amerikalı aktör ve şarkıcı
• 1990 – İlham Tanui Özbilen, Türk atlet
• 1996 – Franco Acosta, Uruguaylı futbolcu
• 1998 – Merih Demiral, Türk futbolcu

Bugün Ölenler

• 1534 – Antonio da Correggio, İtalyan ressam (d. 1489)
• 1539 – Nuno da Cunha, Portekizli politikacı ve Hindistan Valisi (d. 1487)
• 1611 – Shimazu Yoshihisa, Japon samuray (d. 1533)
• 1622 – I. Ranuccio Farnese, İtalyan soylusu ve Parma dükü (d. 1569)
• 1695 – Henry Wharton, İngiliz yazar (d. 1664)
• 1726 – Evelyn Pierrepont, İngiliz politikacı (d. 1655)
• 1778 – Thomas Arne, İngiliz besteci (d. 1710)
• 1815 – Franz Anton Mesmer, Alman hekim (d. 1734)
• 1827 – Alessandro Volta, İtalyan fizikçi (d. 1745)
• 1827 – Pierre-Simon Laplace, Fransız matematikçi (d. 1749)
• 1849 – David Scott, İskoç ressam (d. 1806)
• 1876 – Marie d’Agoult, Alman yazar (d. 1805)
• 1893 – Hippolyte Taine, Fransız tarihçi (d. 1828
• 1894 – Austen Henry Layard, İngiliz arkeolog (d. 1817)
• 1895 – Henry Rawlinson, İngiliz asker (d. 1810)
• 1895 – Nikolai Leskov, Rus gazeteci, romancı ve kısa öykü yazarı (d. 1831)
• 1903 – George Francis Robert Henderson, İngiliz asker (d. 1854)
• 1914 – Georgiy Sedov, Ukraynalı-Sovyet kâşif (d. 1877)
• 1925 – Johan Jensen, Danimarkalı matematikçi (d. 1859)
• 1927 – Franz Mertens, Alman matematikçi (d. 1840)
• 1933 – Cavit Erdel, Türk asker ve siyasetçi (d. 1884)
• 1934 – Reşit Galip, Türk politikacı (d. 1893)
• 1940 – Cai Yuanpei, Çinli eğitimci (d. 1868)
• 1941 – Mehmet Rifat Börekçi, Türk din adamı ve Türkiye’nin ilk Diyanet İşleri Başkanı (d. 1860)
• 1944 – Max Jacob, Fransız şair ve yazar (d. 1876)
• 1945 – Lena Baker, Amerikalı katil (d. 1901)
• 1947 – Alfredo Casella, İtalyan besteci (d. 1883)
• 1953 – Herman J. Mankiewicz, Amerikalı senarist (d. 1897)
• 1953 – Josef Stalin, Sovyet devlet adamı (d. 1879),
• 1953 – Sergey Sergeviç Prokofyev, Rus besteci (d. 1891)
• 1963 – Patsy Cline, Amerikalı şarkıcı (d. 1932)
• 1965 – Chen Cheng, Çinli politikacı (d. 1897)
• 1965 – Pepper Martin, Amerikalı beyzbolcu (d. 1904)
• 1966 – Anna Akhmatova, Rus şair (d. 1889)
• 1974 – Sol Hurok, Rus-Amerikalı emprezaryo (d. 1888)
• 1977 – Tom Pryce, İngiliz Formula 1 sürücüsü (d. 1949)
• 1980 – Jay Silverheels, Kanadalı oyuncu (d. 1912)
• 1980 – Winifred Wagner, Alman opera yapımcısı (d. 1897)
• 1981 – Yip Harburg, Amerikalı şarkı sözü yazarı (d. 1896)
• 1982 – John Belushi, Amerikalı oyuncu (d. 1949)
• 1983 – Mustafa Uykusuz (Mim Uykusuz), Türk karikatürist (d. 1922)
• 1984 – Tito Gobbi, İtalyan bariton (d. 1915)
• 1984 – William Powell, Amerikalı oyuncu (d. 1892)
• 1988 – Alberto Olmedo, Arjantinli komedyen (d. 1933)
• 1990 – Edmund Conen, Alman futbolcu (d. 1914)
• 1991 – Kazım Taşkent, Türk siyasetçi, bürokrat (d. 1895)
• 1995 – Vivian Stanshall, İngiliz müzisyen, oyuncu ve yazar (d. 1943)
• 1996 – Whit Bissell, Amerikalı oyuncu (d. 1909)
• 1997 – Samm Sinclair Baker, Amerikalı yazar (d. 1909)
• 1999 – Richard Kiley, Amerikalı oyuncu (d. 1922)
• 2000 – İzzet Baysal, Türk mimar ve sanayici (d. 1907)
• 2000 – Lolo Ferrari, Fransız oyuncu (d. 1962)
• 2001 – Necmi Rıza Ayça, Türk karikatürist (d. 1914)
• 2004 – Walt Gorney, Amerikalı oyuncu (d. 1912)
• 2010 – Richard Stapley, İngiliz aktör ve yazar (d. 1923)
• 2013 – Paul Bearer, Amerikalı profesyonel güreş menajeri (d. 1954)
• 2013 – Hugo Chávez, Venezuela Devlet Başkanı (d. 1954)
• 2016 – Mithat Danışan, Türk bas gitarist (d. 1949)
• 2016 – Raymond Samuel Tomlinson, Amsterdam, New York doğumlu bilgisayar programcısı ve “‘@'” işaretini adreslerde ilk kullanan kişi (d. 1941)
• 2016 – James Douglas, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1929)
• 2017 – Jay Lynch, Amerikalı çizer ve animatör (d. 1945)
• 2018 – Hayden White, Amerikalı tarihçi (d. 1928)
• 2019 – Chu Shijian, Çinli iş insanı ve girişimci (d. 1928)
• 2019 – Moris Farhi, İngiliz yazar (d. 1935)
• 2019 – Jacques Loussier, Fransız besteci ve piyanist (d. 1934)
• 2020 – Katcho Achadjian, Ermeni-Amerikalı iş insanı ve siyasetçi (d. 1951)
• 2020 – Solomon Berewa, Sierra Leoneli siyasetçi (d. 1938)
• 2020 – Stanislav Bogdanoviç, Ukraynalı satranç oyuncusu (d. 1993)
• 2020 – Hüseyin Şeyhülislam, İranlı siyasetçi, aktivist ve diplomat (d. 1952)
• 2021 – Sasa Klaas, Botsvanalı şarkıcı, söz yazarı, sanatçı ve sunucu (d. 1993)
• 2021 – Suna Tanaltay, Türk eğitmen, yazar ve televizyoncu
• 2022 – Lynda Baron, İngiliz aktris, komedyen ve şarkıcı (d. 1939)
• 2022 – Luz Fernandez, Filipinli aktris ve televizyon sunucusu (d. 1935)
• 2022 – Antonio Martino, İtalyan akademisyen, ekonomist ve siyasetçi (d. 1942)
• 2022 – Gladys Moisés, Arjantinli siyasetçi ve bürokrat (d. 1961)
• 2023 – Claire Etcherelli, Fransız roman yazarı (d. 1934)
• 2023 – Qavi Khan, Pakistanlı aktör (d. 1942)
• 2023 – Pedro Rodrigues Filho, Brezilyalı bir seri katildir (d. 1954)
• 2023 – Sylviane Telchid, Guadeloupelu yazar, akademisyen, çevirmen, pedagog (d. 1941)