3 Mart’ta Dünyada Neler Oldu?

Mart Ayına Geri Dön <—

3 Mart, Miladi takvime göre yılın 62. (artık yıllarda 63.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 303 gün vardır.

Yıldönümleri ve Olaylar

• Dünya Kulak ve İşitme Günü
• Erzurum’un Aşkale ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
• Erzurum’un Pazaryolu ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
• 1097 – Berkyaruk’a isyan eden Arslan Argun kölesi tarafından öldürüldü.
• 1824 – Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun kabul edildi.
• 1829 – İlk kıyafet kanunu II. Mahmud zamanında yayınlanmıştır.
• 1845 – Florida, ABD’nin 27. eyaleti oldu.
• 1875 – Kapalı alanda ilk buz hokeyi, Montreal’de oynandı.
• 1878 – Osmanlı Devleti ile Rusya arasında, Ayastefanos Antlaşması imzalandı. Ayestefanos (Yeşilköy) Antlaşması.(Herhangi bir Meclis tarafından onaylanmadığı için geçerliliği yoktur)
• 1883 – Mektebi Sanayii Nefise (Güzel Sanatlar Akademisi) öğretime açıldı.
• 1891 – Futbolda, penaltı atışı kuralı getirildi.
• 1915 – İleride NASA adını alacak olan, NACA (National Advisory Committee for Aeronautics) kuruldu.
• 1918 – Brest- Litowsk antlaşması- (Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti ile Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Osmanlı Devleti ve Bulgaristan Krallığı arasında imzalanmıştır. İttifak Devletleri’nin yenilmesi üzerine geçersiz kalmış bir barış antlaşmadır.)
• 1923 – Bölgedeki denetimini kaybetmek istemeyen Birleşik Krallık, Irak’ın Güneyinde Kürdistan Krallığı’nı kuran Şeyh Mahmut Berzenci güçlerine saldırdı. Kraliyet Hava Kuvvetleri’nin başlattığı saldırılarda, Süleymaniye ve çevresindeki Kürt köyleri bombalandı ve 10000 kişi öldü. Yaşanan bu olay üzerine Şeyh Mahmut Berzenci hareketi 1924 yılında yenildi. 24 Temmuz 1924 tarihinde ise, kesin olarak Birleşik Krallık Mezopotamya Mandası’na bağlandı.
• 1924 – Halifeliğin kaldırılması ve Osmanlı Hanedanı mensuplarının Türkiye dışına çıkarılmasına ilişkin yasa kabul edildi.
• 1924 – Diyânet İşleri Başkanlığının kurulması.
• 1925 – Şeyh Said ayaklanmasının büyümesini önlemek için, Takrir-i Sükun Kanunu kabul edildi; İstiklal Mahkemeleri kuruldu.
• 1938 – Suudi Arabistan’da petrol bulundu.
• 1950 – Alaska, ABD’nin 49. eyaleti oldu.
• 1952 – Erzurum’un Pasinler İlçesi’nde meydana gelen 5,6 şiddetindeki depremde 133 kişi öldü, 262 kişi de yaralandı.
• 1969 – NASA, Apollo 9 uzay aracını fırlattı.
• 1969 – Sirhan Sirhan, Robert F. Kennedy’yi öldürdüğünü mahkemede itiraf etti.
• 1974 – Türk Hava Yolları’nın DC-10 tipi ‘Ankara’ yolcu uçağının, Paris’te Orly Havalimanı yakınlarında düşmesi sonucu 346 kişi öldü.
• 1980 – Eski Hatay Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen, İstanbul’da öldü.
• 1989 – İstanbul-4. Levent’te bir boya imalathanesinde meydana gelen patlamada çöken 3 binada 12 kişi öldü, 40 kişi de yaralandı.
• 1992 – Zonguldak Kozlu’da grizu faciası; 127 kişi öldü,147 kişiden ise umut kesildi.
• 1993 – İran sınırından Türkiye’ye girerek Ağrı Dağına yerleşen teröristlerden 38’i, savaş uçaklarının bombardımanı sonucu öldü.
• 1993 – Tarihi Baruthane binası, “Ataköy Yunus Emre Kültür ve Sanat Merkezi” adıyla hizmete açıldı.
• 2005 – Steve Fossett, hiç durmaksızın ve yakıt ikmali yapmaksızın, tek başına bir uçakla 67 saat 2 dakika süresince 40.234 km giderek, dünya turu atan ilk kişi oldu.
• 2008 – Rusya’da Devlet Başkanlığı seçimini, Başbakan Birinci Yardımcısı Dimitriy Medvedev, yüzde 70,28 oranında oy alarak kazandı. Medvedev, 7 Mayıs’ta yemin etti.
• 2021 – Türkiye’de yeni tip korona virüs salgını toplam vaka sayısı 2.734.836, toplam vefat sayısı ise 28.771 olarak açıklandı. Toplam olarak aşılanan; 9.432.768 kişidir.
• 2021 – Dünya Sağlık Örgütü; dünyada korona virüs vaka sayısı 114.428.211, onaylanmış ölüm sayısını ise 2.543.755 olarak açıkladı.
• Cibuti’nin Obock kenti açıklarında insan kaçakçılarının Yemen’e giden tekneden 80 göçmeni denize atması sonucu en az 20 göçmen hayatını kaybetti.

Bugün Doğanlar

• 1455 – II. João, Portekiz Kralı (ö. 1495)
• 1583 – Edward Herbert, İngiliz diplomat, şair ve filozof (ö. 1648)
• 1589 – Gisbertus Voetius, Hollandalı teolog (ö. 1676)
• 1606 – Edmund Waller, İngiliz şair (ö. 1687)
• 1652 – Thomas Otway, İngiliz oyun yazarı (ö. 1685)
• 1756 – William Godwin, İngiliz gazeteci, politik filozof ve yazar (ö. 1836)
• 1797 – Gotthilf Heinrich Ludwig Hagen, Alman fizikçi ve hidrolik mühendisi (ö. 1884)
• 1800 – Heinrich Georg Bronn, Alman jeolog (ö. 1862)
• 1805 – Jonas Furrer, İsviçreli politikacı (ö. 1861)
• 1831 – George Pullman, Amerikalı mucit ve sanayici (ö. 1897)
• 1833 – Eduard Georg von Wahl, Baltık Alman cerrah (ö. 1890)
• 1839 – Camsetci Tata, Hint sanayici (ö. 1904)
• 1845 – Georg Cantor, Alman matematikçi (ö. 1918)
• 1847 – Alexander Graham Bell, İskoç mucit (ö. 1922)
• 1863 – Arthur Machen, Galli yazar (ö. 1947)
• 1868 – Alain, Fransız filozof (ö. 1951)
• 1871 – Maurice Garin, Fransız bisikletçi (ö. 1957)
• 1873 – William Green, Amerikalı işçi sendikası lideri (ö. 1952)
• 1883 – František Drtikol, Çek fotoğrafçı (ö. 1961)
• 1886 – Tore Ørjasæter, Norveçli şair (ö. 1968)
• 1890 – Norman Bethune, Kanadalı doktor ve hayırsever (ö. 1939)
• 1893 – Beatrice Wood, Amerikalı seramik sanatçısı (ö. 1998)
• 1895 – Matthew Ridgway, Amerikalı asker ve NATO Baş Kumandanı (ö. 1993)
• 1895 – Ragnar Anton Kittil Frisch, Norveçli ekonomist (ö. 1973)
• 1911 – Jean Harlow, Amerikalı oyuncu (ö. 1937)
• 1924 – Ottmar Walter, Alman futbolcu (ö. 2013)
• 1924 – Tomiichi Murayama, Japon siyasetçi
• 1926 – Lys Assia, İsviçreli şarkıcı (ö. 2018)
• 1930 – Ion Iliescu, Rumen politikacı ve Devlet Başkanı
• 1933 – Lee Radziwill, Amerikalı moda yöneticisi
• 1937 – Bobby Driscoll, Amerikalı oyuncu (ö. 1968)
• 1938 – Bruno Bozzetto, İtalyan çizgi film animatörü
• 1939 – Hussaini Abdullahi, Nijeryalı asker ve siyasetçi (ö. 2019)
• 1951 – Salih Müslim, Suriyeli politikacı
• 1953 – Zico, Brezilyalı futbolcu ve teknik direktör
• 1954 – Ali Ağaoğlu, Türk iş adamı
• 1956 – Zbigniew Boniek, Polonyalı futbolcu
• 1958 – Miranda Richardson, İngiliz oyuncu
• 1958 – Mustafa Pehlivanoğlu, Türk ülkücü (ö. 1980)
• 1959 – Ira Glass, Amerikalı radyo programcısı
• 1961 – Perry McCarthy, İngiliz yarışçı
• 1961 – Safiye Soyman, Türk şarkıcı
• 1961 – Ümit Özdağ, Türk akademisyen, siyasetçi ve yazar
• 1962 – Herschel Walker, Amerikalı Amerikan futbolu oyuncusu
• 1962 – Jackie Joyner-Kersee, Amerikalı atlet
• 1963 – Hamdi Akın İpek, Türk iş adamı
• 1963 – Martín Fiz, İspanyol koşucu
• 1963 – Naci Taşdöğen, Türk sinema, dizi ve tiyatro oyuncusu
• 1964 – Cem Davran, Türk oyuncu
• 1966 – Şahap Sayılgan, Türk sinema ve dizi oyuncusu
• 1970 – Julie Bowen, Amerikalı aktris
• 1972 – Christian Oliver, Alman oyuncu
• 1973 – Killa Hakan, Türk Gangsta Rap sanatçısı ve söz yazarı
• 1977 – Berkun Oya, Türk tiyatrocu
• 1977 – Ronan Keating, İrlandalı şarkıcı ve Boyzone üyesi
• 1982 – Jessica Biel, Amerikalı oyuncu
• 1986 – Mehmet Topal, Türk futbolcu
• 1986 – Stacie Orrico, Amerikalı şarkıcı
• 1988 – Sibel Özkan, Türk halterci
• 1994 – Erdi Gülaslan, Türk basketbolcu
• 1997 – Camila Cabello, Kübalı-Amerikalı şarkıcı ve söz yazarı
• 1991 – Park Chorong, Koreli şarkıcı, söz yazarı ve aktör

Bugün Ölenler

• 1111 – I. Boemondo, Antakya Prensi (d. 1054)
• 1239 – III. Vladimir Rurikovich, Kiev Prensi (d. 1187)
• 1459 – Ausiàs March, Katalan şair (d. 1397)
• 1592 – Michael Coxcie, Flemish ressam (d. 1499)
• 1605 – VIII. Clemens, İtalyan Papa (d. 1536)
• 1706 – Johann Pachelbel, Alman besteci (d. 1653)
• 1707 – Alemgir Şah I, Babür İmparatorluğu’nun 6. İmparatoru (d. 1618)
• 1717 – Pierre Allix, Fransız Protestan rahip (d. 1641)
• 1744 – Jean Barbeyrac, Fransız hukukçu (d. 1674)
• 1765 – William Stukeley, İngiliz arkeolog (d. 1687)
• 1768 – Nicola Porpora, İtalyan besteci (d. 1686)
• 1792 – Robert Adam, İskoç mimar (d. 1728)
• 1843 – David Porter, Amerikalı amiral (d. 1780)
• 1850 – Oliver Cowdery, Amerikalı dini lider (d. 1806)
• 1894 – Ned Williamson, Amerikalı beyzbolcu (d. 1857)
• 1924 – Viktor von Tschusi zu Schmidhoffen, Avusturyalı ornitolog (d. 1847)
• 1927 – J.G. Parry-Thomas, Galli motor yarışçısı (d. 1884)
• 1927 – Mihail Petroviç Artsıbaşev, Rus yazar (d. 1878)
• 1932 – Eugen d’Albert, Alman besteci (d. 1864)
• 1959 – Lou Castello, Amerikalı aktör ve komedyen (d. 1906)
• 1973 – Adolfo Ruiz Cortines, 47. Meksika Devlet Başkanı (d. 1889)
• 1980 – Tayfur Sökmen, Türk politikacı ve Hatay Devleti Cumhurbaşkanı (d. 1891)
• 1982 – Georges Perec, Fransız yazar (d. 1936)
• 1983 – Georges Remi Hergé, Belçikalı çizer (d. 1907)
• 1987 – Danny Kaye, Amerikalı oyuncu, şarkıcı ve komedyen (d. 1913)
• 1993 – Albert Sabin, Polonya asıllı Amerikalı tıp araştırmacısı (d. 1906)
• 1993 – Carlos Montoya, İspanyol flamenco gitaristi (d. 1903)
• 1994 – Bilge Olgaç, Türk sinema yönetmeni ve senarist(d. 1940)
• 1995 – Howard W. Hunter, Amerikalı dini lider (d. 1907)
• 1995 – Mustafa Irgat, Türk şair ve ressam (d. 1950)
• 1996 – Marguerite Duras, Fransız yazar (d. 1914)
• 1999 – Gerhard Herzberg, Alman asıllı Kanadalı fizikçi ve fiziksel kimyager (d. 1904)
• 2001 – Ruhi Sarıalp, Türk atlet (d. 1924)
• 2002 – Roy Porter, İngiliz tarihçi (d. 1946)
• 2003 – Horst Buchholz, Alman sinema oyuncusu (d. 1933)
• 2005 – Rinus Michels, Hollandalı futbolcu ve teknik direktör (d. 1928)
• 2006 – Tunç Yalman, Türk oyuncu (d. 1925)
• 2008 – Giuseppe Di Stefano, İtalyan opera sanatçısı ve tenor (d. 1921)
• 2009 – Yusuf Hayaloğlu, Türk şair (d. 1953)
• 2011 – Ümran Baradan, Türk resim ve seramik sanatçısı (d. 1945)
• 2013 – Müslüm Gürses, Türk şarkıcı ve oyuncu (d. 1953)
• 2014 – Altan Günbay, Türk sinema sanatçısı (d. 1931)
• 2016 – Ahmet Oktay, Türk şair, yazar ve gazeteci (d. 1933)
• 2020 – Bobbie Battista, Amerikalı gazeteci ve haber sunucusu (d. 1952)
• 2020 – Roscoe Born, Amerikalı aktör ve şarkı sözü yazarı (d. 1950)
• 2020 – Stanisław Kania, Polonyalı bir komünist politikacıydı (d. 1927)
• 2020 – James Otis, Amerikalı oyuncu (d. 1948)
• 2020 – Nicholas Tucci, Amerikalı oyuncu ve dublaj sanatçısı (d. 1981)
• 2021 – Władysław Baka, Polonyalı ekonomist, siyasetçi ve bankacı (d. 1936)
• 2021 – Jim Crockett Jr., Amerikalı spor yöneticisi ve profesyonel güreş antrenörü (d. 1944)
• 2021 – Nicola Pagett, İngiliz aktris (d. 1945)
• 2022 – Josef Bauer, Avusturyalı sanatçı (d. 1934)
• 2022 – Şenol Birol, Türk eski millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1936)
• 2022 – Tim Considine, Amerikalı aktör, yazar, fotoğrafçı ve otomotiv tarihçisi (d. 1940)
• 2022 – Hüseyin Elmalıpınar, Türk oyuncu (d. 1971)
• 2022 – Francesca Gargallo, İtalya doğumlu Meksikalı eğitimci, şair, yazar ve filozof (d. 1956)
• 2022 – Luiz Pinguelli Rosa, Brezilyalı nükleer fizikçi ve akademisyen (d. 1942)
• 2022 – Maryan Wisnieski, Polonya asıllı Fransız eski millî futbolcudur (d. 1937)
• 2023 – Bruno Astorre, İtayan hesap uzmanı ve siyasetçi (d. 1963)
• 2023 – Barbara Everitt Bryant, Amerikalı bürokrat (d. 1926)
• 2023 – Hiroshi Imai, Japon siyasetçi (d. 1941)
• 2023 – Argentina Menis, Rumen eski disk atıcı (d. 1948)
• 2023 – Kenzaburo Oe, Japon romancı (d. 1935)
• 2023 – Tom Sizemore, Amerikalı oyuncu ve yapımcı (d. 1961)